I. Edicións críticas: Nunes (1973 [1928]: 251 [= LPGP 934-935]); Cohen (2003: 338); Pousada Cruz (2015: 185); Littera (2016: II, 498).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 190); Braga (1878: 100); Machado & Machado (1953: IV, 305).
1 Hiruꝯ queredes ay meu amigo B : Hiruꝯ queređs ay meu amigo V 7 ja] eia BV 8 Deus] des V 9 outro] out̃ B 10 enquanto] eu quanto V 11 vive] \u/yue V 16 bõa] bona B
1 Ir-vos queredes, amigo, [d’aqui]] Ir vos queredes |ai meu| amigo, <d’ aqui> Cohen : Ir-vos queredes, ai, meu amigo, [i] Pousada Cruz 2 m’] me Nunes 7 vós] om. Cohen, Pousada Cruz, Littera; e ja] om. Nunes
(I) Querédesvos ir, amigo, de aquí, e pésame por iso, así me valla Deus, e pésame por estes ollos meus e porque sei que vivirei así como vive quen ten coita de amor e quen non ten gusto nin de si nin de ningunha outra cousa.
(II) Desde que vos fordes, xa non hai remedio, por Deus, amigo, que farei eu? Porque eu non coñezo outro remedio para min agás vivir, mentres viva, como vive quen ten coita de amor e quen non ten gusto nin de si nin de ningunha outra cousa.
(III) Esta partida, amigo, éme tan dolorosa que non volo sabería explicar; mais, xa que niso non se pode facer outra cousa, se vivo, vivirei, sen dúbida, como vive quen ten coita de amor e quen non ten gusto nin de si nin de ningunha outra cousa.
Esquema métrico: 3 x 10a 10b 10b 10a 10C 10C (= RM 160:230)
Encontros vocálicos: 7 i‿al
O verso transmitido en BV (Ir-vos queredes, ai meu amigo) é un eneasílabo grave, cando a estrutura métrica da cantiga solicita un decasílabo agudo con rima -i. Desde as primeiras edicións xa se estabeleceu o texto que semella máis acaído, eliminando o sintagma ai meu, que pode deberse a unha simple trivialización, e engadindo o segmento final d’aqui, que puido omitirse xa nunha fase previa á compilación de que se tiraron os apógrafos ou, inclusive, nesta. A emenda proposta é coherente co sentido do texto e, mesmo, con outra cantiga do mesmo Sancho Sanchez:
Que mui gran torto mi fez, amiga,
meu amigo quando se foi d’aqui
a meu pesar, pois que lho defendi (942.2)
......................................................
Tanto mi fez gran pesar sobejo
en s’ir d’aqui que ouve de jurar,
mentre vivesse, de lhi non falar (942.7).
A opción editorial de Pousada Cruz, embora máis cinxida ao texto dos apógrafos (só acrecenta i como palabra rimante), non cadra coa ida do amigo, que parte do lugar en que se encontra a amiga, como se sinala no desenvolverse da cantiga.
Os editores máis recentes da cantiga (Cohen, Pousada Cruz, Littera) consideraron a presenza espuria de vós por non consideraren a sinalefa i‿al, que podemos achar, por exemplo, en 460.19. Por outra banda, si é necesaria a expunción da copulativa e (Nunes preferiu –erradamente– omitir ja), que non forma parte da expresión formularia ja i al non á ‘certamente, sen dúbida’. En efecto, esta fórmula presenta variacións no corpus, tales como non á ja i al (só en 495.24), non á i al (105.9, 217.24 e 245.15), ou outras similares do tipo u al non á, u non jaz al etc., mais sempre sen o enlace copulativo.
A presenza de -n- na forma manuscrita <bona> de B (cfr. <boã> en V) é simple indicación gráfica da nasalidade fonolóxica de /õ/ (confirmada neste caso pola lección de V). Esta mesma circunstancia verifícase noutras voces que se rexistran de forma esporádica sobre todo nos apógrafos italianos (case sempre con unha das documentacións correcta), como <alguna> algũa e <(h)una> ũa, <certano> certão, <dona> dõa, <lontano> loução, <lunar> lũar, <mano> mão, <uano> vão, <ueno> vẽo, <uilano> vilão. Sobre estas grafías e as formas do tipo irmana, véxase Ferreiro 2008b.
Precedente
