Só os vv. 1-2 aparecen dispostos en versos longos en BV. Colocci anotou na marxe dereita do primeiro deles 16 syll.
I. Edicións críticas: Nunes (1973 [1928]: 362-363 [= LPGP 581]); Reali (1964: 37-38); Lopes (2002: 263); Cohen (2003: 405); Littera (2016: II, 37).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 268); Braga (1878: 146); Machado & Machado (1956: V, 268-269).
III. Antoloxías: Cidade (1941: 35); Seoane (1941: 68-70); Nemésio (1961 [1949]: 60-61); Álvarez Blázquez (1975: 201-202); Torres (1977: 89-90); Alvar & Beltrán (1989: 318); Pena (1990: 126-127); Sansone (1990: 260-262); Jensen (1992: 200); Ferreiro & Martínez Pereiro (1996a: 144-145); Arias Freixedo (2003:573-574).
1 ai] ey B 3 graça] graza V 4 faça] faza V 5 faça] faza V 6 foi molher] foy (s) molher V; viçosa] uicosa V 8 ajade-la] aia delha B 13 ajade-la mia] aiadela (mlh) mha B 16 gran] g̃ra B 17 tolhestes] Tolestes B
En Nunes o segundo verso do refrán é dividido en dous versos heptasilábicos. Reali e Lopes editaron toda a cantiga en versos heptasilábicos.
2 non o] nõn’o Lopes; nen] non Reali 3 ajades a] ajade-la Nunes, Cohen : hajade’la Lopes, Littera 4 dé] dê Nunes, Lopes, Reali; vos ... vos] vus ... vus Reali 5 vos] vus Reali 9 dé] dê Nunes, Lopes, Reali; vos] vus Reali; vos] vus Reali 12 per] por Lopes, Cohen, Reali, Nunes; vẽo] veo Lopes 14 dé] dê Nunes, Lopes, Reali 16 padesco] paresco Reali 19 dé] dê Nunes, Lopes, Reali
(I) Maltratádesme, ai filla, porque quero ter amigo, e, xa que eu, con temor de vós, non o teño nin está comigo, non teñades a miña graza, e déavos Deus, ai miña filla, filla que vos así faga, filla que vos así faga.
(II) Sabedes que sen amigo nunca houbo muller feliz, e, porque non mo deixades ter, miña filla fermosa, non teñades a miña graza, e déavos Deus, ai miña filla, filla que vos así faga, filla que vos así faga.
(III) Xa que eu non teño comigo o meu amigo, non teño nada do que desexo, mais, xa que é culpa vosa, miña filla, que non o vexo, non teñades a miña graza, e déavos Deus, ai miña filla, filla que vos así faga, filla que vos así faga.
(IV) Por vós perdín o meu amigo, por quen sufro gran coita, e porque vós mo prohibistes e son máis fermosa ca vós, non teñades a miña graza, e déavos Deus, ai miña filla, filla que vos así faga, filla que vos así faga.
Esquema métrico: 4 x 15’a 15’a 7’B 15’B 7’B
Encontros vocálicos: 8 mi͜-o; 17 mi͜-o
Nesta primeira ocorrencia do primeiro verso do refrán non se reflicte graficamente a asimilación fonética do artigo á forma verbal: ajades a mia graça (I) vs. ajade-la mia graça (II-IV) (cfr. nota a 27.4). En calquera caso, unha vacilación gráfico-fonética similar pode verse en 656.1 e 4: Levad’, amigo, que dormides as manhanas frias vs. Levad’, amigo, que dormide-las frias manhanas.
Foi é a forma xeral de P3 de pretérito de seer (e de ir), mais tamén aparece como forma de P1, tal como acontece neste verso : a pesar de que en xeral se estabelece unha oposición P1 / P3, fui (< fŭī) / foi (< fŭĭt), pola acción metafónica de -ī final nalgúns pretéritos fortes (cfr. tamén fiz vs. fez, sive vs. seve, tive vs. teve etc.), foi pode ser tamén resultado de P1, o mesmo que fui aparece de modo esporádico como forma de P3 (sen efecto metafónico, por tanto, ou con xeneralización analóxica de unha ou outra persoa).
Anterior
