I. Edicións críticas: Lang (1972 [1894]: 85-86 [= LPGP 198]); Nunes (1973 [1928]: 33-34); Cohen (2003: 616); Littera (2016: I, 229).
II. Outras edicións: Moura (1847: 161-163); Monaci (1875: 73); Braga (1878: 37); Machado & Machado (1952: III, 214-215); Cohen (1987: 78-79); Júdice (1997: 41); Montero Santalha (2004).
III. Antoloxías: Pimpão (1942: 69); Spina (1972: 363); Torres (1977: 255).
3 Deus] al deꝯ V; end’o] ando B 7 morremos] moiremus B : morremˢ V 8 avermos] auermus B 9 valria] ualiria BV; nos] uꝯ BV 11 vós] om. B 13 morremos ca ena] moiremus B : mo[*****] ca [***] V 14 mund'ou ena] mūdo nena B : mūdo uena V 15 vivemos] Viuemus B; amigo] amiga BV 16 senhor] senor B 19 morremos] moiremus B : morremus V 20 gran] g̃ra B 23 amigo, e] amigꝯ B : amigue V 25 morremos] moiremꝯ B : morremˢ V
3 nós] vós Lang, Nunes, Cohen, Littera; Deus] al Deus Lang 4 quera] queira Nunes, Littera : querrá Lang 9 nos ... nos] vos ... nos] vos Cohen 11 mí] min Lang 14 mund’ou ena] mundo nen [n]a Cohen : mundo, nen'a Littera 26 min] mi Lang, Nunes
(I) Meu amigo, eu non podo vivir sen vós nin vós sen min: e que será de nós? Mais a Deus, que ten o poder para iso, lle rogo que El queira escoller, por vós, amigo, e tamén por min, que non morrades vós nin eu así (II) como morremos, porque non hai necesidade de termos que levar tal vida, pois máis nos valería matarnos; mais Deus escolla, se lle a El prouguer, por vós, amigo, e tamén por min, que non morrades vós nin eu así (III) como morremos, pois na maior coita do mundo ou na máis mortal vivimos, e no maior mal; mais Deus escolla, como bo señor, por vós, amigo, e tamén por min, que non morrades vós nin eu así (IV) como morremos, pois, abofé, xa hai moito tempo que este mal nos pasou e nos pasa, e (xa) durou moito; mais Deus escolla, como quen El é, por vós, amigo, e tamén por min, que non morrades vós nin eu así (1) como morremos, e Deus nos axude niso, amigo, a vós e a min.
Esquema métrico: 4 x 10a 10b 10b 10a 10C 10C + 10c 10c (= RM 160:21)
Encontros vocálicos: 15 amigo,‿e; 22 Ele‿é
Esta cantiga de amigo presenta o amor recíproco infeliz dos amantes, con claras conexións coa cantiga 1016 de Joan Airas de Santiago.
Sobre o carácter de verdadeira cantiga ateúda atá a fiinda desta composición, incluída na relación de Gonçalves (2016 [1993]: 269-270), véxase nota á cantiga 15.
A pregunta que formula a amiga debe referirse a ambos os namorados, de modo que, en liña co nos do v. 9 (onde semella necesaria a emenda de <uꝯ> para nos), tamén neste paso debemos estabelecer o pronome de 4ª persoa, especialmente tendo en conta que en B a grafía é ambigua e mesmo se podería ler <nos>. En calquera caso, a recorrente confusión das grafías <n> e <u> non permite tomar unha decisión clara (nótese como Cohen optou por vós/vos en ambos os casos, vv. 3 e 9). Porén, a implicación afectiva da protagonista feminina expresada reiteradamente no refrán e tamén na fiinda, así como nos vv. 7, 13 e 19, é argumento de peso abondo para editarmos nos en todos os casos.
Mantemos a forma quera da lección manuscrita por se tratar da forma etimolóxica do presente subxuntivo de querer (< quaeram, quaeras etc.), forma minoritaria con presenza indubitábel na lingua medieval e no corpus poético trobadoresco. Cfr. nota a 73.16.
Neste verso detéctase outra reminiscencia de Rodrig’Eanes de Vasconcelos (véxase 329.8).
A emenda de Cohen regulariza a expresión introducindo unha conxunción copulativa nen (en frase negativa); no entanto, a lección de V, que Lang adopta, é tamén factíbel.
Precedente
