I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: 569-570 [= LPGP 307-308]); Littera (2016: I, 339-340).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 202); Braga (1878: 108); Carter (2007 [1941]: 168); Machado & Machado (1953: IV, 356-357); Montero Santalha (2004); Arbor Aldea (2016b).
1 Null’] ull A 2 neun] nen hun BV 4 en] eu B 7 me] mj B : mi V 8 eu prender] enprender A : eu p’nder B : eu p̃nder V 9 a] o BV 10 me] mj B : mi V 11 me] mj B : mi V 12 per-] par B 14 ca] E B : e V; morrer] moirer B 16 folgu’o] folgue BV; coraçon] coracon B 19 foren u a] Foran hua B : forā hua V (con til riscado) 20 lles] lhis BV; ren] tē V 21 lles] lhis BV 22 E] om. A 23 nen] uj B : ui V 24 nen] ne A 25 pecado] peccado B : pc̄cado V 26 morrer] moirer B 27 lle] lhy BV 28 e] τ u A
2 neun] nẽum Littera 8 fui eu prender] fui emprender Michaëlis, Littera 16 folgu’o] folg’o Littera 22 dormirán] dormiran Michaëlis 24 afan] afã Littera 28 matarán] mataran Michaëlis
(I) Ninguén pode saber de xeito ningún o que me acontece, pois eu por nada me atrevo a dicir o nome da que me ten en tan grave sufrimento, e non se me ocorre un remedio, porque a miña coita, que o seu amor me fai sufrir, non ten par.
(II) Con tal señora fun eu iniciar unha relación, a quen non me atrevo a lle dicir nada de canto mal me fai levar, que sempre me vén por causa dela, e moi mal coidou de min Amor, que me fixo tornar seu (vasalo), pois por ela penso morrer.
(III) E os meus ollos nunca verán nada con que folgue o meu corazón: mentres estiveren, como están, afastados dela e non foren a onde a vexan, ben sei, certamente, que nunca lles mostrarei nada que lles poida pracer.
(IV) E ben sei que non durmirán mentres así for nin é razoábel nin eu perderei o afán nunca, infelizmente; mais se eu non morrer, irei cedo a onde lle direi a miña coita, e por ela me matarán.
Esquema métrico: 4 x 8a 8b 8a 8b 8c 8c 8a (= RM 100:45)
No Cancioneiro da Ajuda niun é a forma xeral para o indefinido, mais tamén se rexistra neun (fem. neũa); en todos os casos, cando existe copia en BV, a forma nos cancioneiros italianos é nen un (<nen hun ~ nē hū ~ nē hūu...>), agás en 132.1 (<niun> A, <neum> B). De calquera xeito, en textos transmitidos en BV tamén se rexistra a forma feminina neũa en 1267.r1 e 1319.11, xunto coa forma neũu de V en 1007.22).
O feito de que emprender só se documente moi raramente no período medieval (un rexistro en CSM 313.72: e cada ũu enpres / a fazer sas orações aa Sennor mui cortes)1 , aconsella acoller a variante subministrada por BV para estabelecer o verbo prender, de amplísimo uso na lingua trobadoresca. Cfr. un contexto moi similar en Nen m’ar conven que én prenda / con outra (37.15), onde os restantes editores fixaron emprenda.
Nótese a alternancia de leccións entre A e B, coa presenza de ca ~ que en A fronte á copulativa e en B (tamén en 64.15, 94.22, 137.9, 175.22, 349.9); noutras pasaxes, achamos tamén a alternancia contraria, con e en A e ca ~ que en B(V) (véxase nota a 80.14). E resulta significativo que en 526.15, fronte a <Ca> en B se perciba vacilación na copia de V: <(E) Ca>.
Os ollos son o suxeito de dormirán (v. 22) e de matarán (v. 28).
Existe escasísima documentación de emprender na prosa portuguesa tardía, pois só localizamos cinco ocorrencias na Crónica de D. Duarte, de Rui de Pina (CdP), e unha ocorrencia no Livro de Montaria (CGPA).
Precedente
