I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 381); Barbieri (1980: 59 [= LPGP 913]); Littera (2016: II, 472-473).
II. Outras edicións: Molteni (1880: 126-127); Carter (2007 [1941]: 115); Machado & Machado (1950: II, 107-108); Arbor Aldea (2016b); Rios Milhám (2018a: II, 307).
1 Os] s A 3 morreron por én] moireron por eu B 5 pois] ois A 6 se de morrer ei] po rꝯ amoirer ey B 7 Da] De B; coraçon] coracon B 8 fez] faz B 9 per] De B; coraçon] moirer B 10 maravillo-me e] Marauilhado me B 13 cuidava] cuydara B 15 morreria] moireria B; pelo mẽor] polo meor B 19 E] om. B 20 matar] matwr B; morrerei] moirerey B
6 se de morrer ei] poys a morrer ey Barbieri 7 Da] De Barbieri 8 fez] faz Barbieri, Littera 9 dever’a] dever a Barbieri : devera Littera 10 maravillo-me] meravilho-me Barbieri, Littera : maravilho-m(e) Michaëlis 12 se de] poys a Barbieri : pois a Littera 13 visse] viss(e) Michaëlis 15 polo] pelo Michaëlis 18 se de] poys a Barbieri : pois a Littera
(I) Os que viron un moi gran pesar como eu vexo da (dona) que amo, porque sei que morreron por iso, estou marabillado de min: pois vexo todo canto temín, como é que non morro se teño de morrer?
(II) Da miña señora e do meu corazón, porque Deus xa me fixo ver todo aquilo polo que eu debería morrer logo, marabíllome e teño moita razón: pois vexo todo canto temín, como é que non morro se teño de morrer?
(III) Porque pensaba que, se vise un pesar de todos cantos agora vexo da miña señora, morrería polo menor deles, fago ben en me marabillar: pois vexo todo canto temín, como é que non morro se teño de morrer?
(1) E xa que nin a coita que sufro nin Deus non me poden matar, endexamais morrerei.
Esquema métrico: 3 x 10a 10b 10b 10a 10C 10C + 10c 10c (= RM 160:224)
Encontros vocálicos: 10 -me‿e; 13 visse‿un
A variante redaccional de B, cunha cláusula causal, é equivalente á redacción de A, cunha cláusula condicional. Neste sentido, resulta sorprendente a actuación editorial de Littera, que acolle a lección de A neste verso do refrán para mudar en prol da redacción de B nos refráns das seguintes estrofas.
Á inversa da variación que se produce noutras pasaxes (véxase nota a 130.10), neste verso aparece tamén unha diferente opción temporal entre o Cancioneiro da Ajuda, que ofrece a forma verbal de pretérito fez, fronte ao presente (histórico) faz no Cancioneiro da Biblioteca Nacional e, eventualmente, o da Vaticana (véxase tamén 193.3, 200.17, 419.19, 982.10, 982.24, 995.7 e 13).
A versión de Barbieri suxire que dever é futuro de subxuntivo en vez do necesario devera en crase coa preposición a de enlace na perífrase co infinitivo.
Nótese, máis unha vez, a frecuencia con que nos apógrafos italianos, agora en B, se omite a conxunción copulativa inicial da fiinda (ou dunha estrofa), que neste caso é presente no Cancioneiro da Ajuda mediante a letra de espera. Casos semellantes documéntanse en 106.8, 151.7, 157.7, 163.11, 261.13, 293.8, 294.7 e 13, 332.7, 408.7, 447.7, 448.8, 490.19, 586.11 etc.
Precedente
