I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 688-689 [= LPGP 324-325]); Littera (2016: I, 356-357).
II. Outras edicións: Molteni (1880: 20-21); Machado & Machado (1949: I, 81-82); Rios Milhám (2017: I, 36).
III. Antoloxías: Ferreiro & Martínez Pereiro (1996b: 72).
Antes do v. 14, final da estrofa II, por lapso o copista escribiu –e riscou despois– o v. 21, final da estrofa III: (nūcalhi rē demādarey).
15 consentir] consencir B
8 devi'a] devia Littera 9 devi'a] devia Littera 10 ome] omen Michaëlis : homem Littera 17 serva] sérvia Michaëlis, Littera 19 e [ar] quer[r]ei-lh’a] e querrei-lh[e] a Michaëlis : e querrei-lhi a Littera 22 coido] cuido Littera; demandad’é] [de] demandar Michaëlis 23 podia] pode ja Michaëlis 24 ome] om(e) Michaëlis
(I) Aínda que a miña señora non quere de forma ningunha que trobe por ela nin que lle diga canto a amo, sequera no meu cantar non deixarei de a louvar, e despois, cando a vir, rogareille que non sinta pesar por iso.
(II) E non lle debía pesar, antes lle debía agradar, penso eu, o feito de alguén falar ben dela e de a servir, e debía de agradecelo, e a min, se mo consentir, poderame ter (por seu servidor) para sempre.
(III) Se ela me quixese consentir isto que lle rogarei –poder servila–, estareille agradecido mentres viva; e ademais amareina por cima de todo e, para mellor a ter (por señora), nunca nada lle pedirei, (IV) porque, na miña opinión, non pode existir demanda maior que o que está demandado, aquilo polo que alguén serve con todo o seu esforzo e sen pretender conseguir outra cousa: se nese asunto o bo criterio axuda ou non falta o coñecemento, que máis hai que pedir para facer?
Esquema métrico: 4 x 8a 8b 8b 8c 8c 8c 8b (= RM 197:1)
Encontros vocálicos: 13 mi‿o; 24 ome‿a
Eis outro exemplo de tmese métrica no corpus profano, en que o poeta estabelece un corte entre a base verbal dunha forma futura con pronome mesoclítico, que pasa, xunto coa desinencia, para o verso seguinte. Tal segmentación versal é tamén presente en 14.25-26, 47.19-20, 219.15-16, 308.11-12, 1138.13-14, 1476.3-4, 1538.15-16 e 1637.10-11. Cfr. notas a 37.18-19, 123.24-25, 482.1-2, 1542.3-4.
A interpretación das secuencias do tipo <deuia>, <auia>, <ouuera> + inf. como devi’a, avi’a, ouver’a + infinitivo vén determinada non só polo feito de a presenza da preposición a ser maioritaria nestas perífrases (véxase Glosario, s.v. aver, dever), mais tamén pola concorrencia das leccións <deuia> A / <deuia a> B (128.22, 128.28, 386.13), <ouuera> A / <ouu’a a> (70.13) ~ <ouuera a> B (129.23), que indican a real crase coa preposición nas leccións do Cancioneiro da Ajuda.
Cuido-m’eu ~ coido-m'eu constitúe unha frase formularia aseverativa que é utilizada con bastante frecuencia no corpus (114.18, 115.17, 219.4, 1019.18, 1368.11, 1611.19 e 1626.5), converténdose así nunha alternativa a expresións como a meu cuidar, segundo meu sén etc.
Por outra parte, Michaëlis e Littera desenvolveron a lección <hom̄> como omen ~ homem (cfr. ome no v. 24), reiterando unha tendencia lusitanizante na edición dos textos galego-portugueses.
A P1 do presente de indicativo (e o presente de subxuntivo) de servir presenta, nun primeiro momento evolutivo, iode na desinencia (sĕrviō > sérvio; sĕrvĭam > sérvia etc.), que posteriormente desapareceu (servo; serva etc.) para, finalmente, seren formas semirregularizadas en sirvo, sirva etc. solidariamente con outros verbos similares da terceira conxugación (dormir, mentir, sentir etc.) (véxase Ferreiro 1999 [1995]: §192a). Neste verso achamos un testemuño de serva (emendado por Michaëlis), que se suma aos presentes en 374.14, 402.10, 1172.1 e 1543.7, formas aínda moi minoritarias fronte ás xerais sérvio e sérvia.
A presenza de eu nos versos anterior e seguinte desaconsellan a súa reintegración neste verso: nótese que o pronome lhe (Michaëlis) ou lhi (Littera) non resolven o problema métrico por canto esas formas estabelecen sinalefa coa voz seguinte. A opción máis acaída semella ar, que reforza o verbo, tal como se rexistra noutras pasaxes do propio trobador: 27.15, 39.15, 42.23.
Michaëlis fixo a corrección textual para restaurar o xogo métrico nesta estrofa, onde esperariamos unha rima en -ar no primeiro verso da estrofa IV (I.1 ⌈r, II.1 ar, III.1 ⌈r, *IV.1 ar); porén, a lección enviada polo manuscrito é perfectamente coherente do punto de vista semántico, aínda que rompa a estrutura métrica esperada.
Cousimento ‘discreción, siso’ é voz de orixe provenzal usada con relativa frecuencia, fundamentalmente nas cantigas de amor (38.1, 110.4, 116.22, 117.15 e 18, 156.2, 978.2, 1062.11, 1408.12), xunto cos verbos cousir e cousecer (véxase Glosario, s.v.), da mesma familia semántica e de amplo uso no corpus trobadoresco. Véxase García-Sabell Tormo (1991: 103-105).
Tal substantivo non era moi frecuente no período medieval a teor das documentacións no CGPA, onde só se recollen unha decena de rexistros (véxase s.v. conhocença, connocença, conocença).
Precedente
