I. Edicións críticas: Nunes (1972 [1932]: 351-352); Rodríguez (1980: 61 [= LPGP 406]); Littera (2016: I, 425-426).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 191); Braga (1878: 101); Gassner (1933: 391-392); Machado & Machado (1953: IV, 311-312); Fernández Pousa (1959: 84).
III. Antoloxías: Mongelli (2009: 79).
1 morrerei] moirerey B 3 levo] Senō B : se no V; a vós] aues B 13 Tan] Mui BV 14 senon] senõ V
3 levo por vós, e a vós mui grav’é] senon por vós [ei], e a vós grav’é Nunes 5 grave é] grav’e Nunes 6 tan] om. Nunes 11 grave é] grav’e Nunes 12 tan] om. Nunes 15 e [mui] grav’é a vós de vos coitar] e grav’e a vós de vos [eu] coitar Nunes : e grav’é a vós de vos [eu] coitar Rodríguez, Littera 17 grave é] grav’e Nunes 18 tan] om. Nunes
(I) Tan grave me é a moi gran coita que levo por vós, señora, que morrerei, abofé, e a vós resúltavos moi grave; mais, señora, direivos a verdade: se vos resulta grave que eu vos ame, tan grave é para min, mais non podo facer outra cousa.
(II) Tan grave me resulta esta coita en que me ten o voso amor que non sobrevivirei, e a vós resúltavos grave só de o ouvir; pero, señora, direivos o que me pasa: se vos resulta grave que eu vos ame, tan grave é para min, mais non podo facer outra cousa.
(III) Tan grave me resulta que non espero xa de vós senón morte ou moi gran pesar, e resúltavos moi grave que vos cause coita; pero, señora, direivos o que hai respecto a iso: se vos resulta grave que eu vos ame, tan grave é para min, mais non podo facer outra cousa.
Esquema métrico: 10a 10b 10b 10a 10C 10C (= RM 160:98)
Encontros vocálicos: 5 grave‿é; 6 é‿a; 7 coita‿en; 10 mi‿aven; 11 grave‿é; 12 é‿a; 17 grave‿é; 18 é‿a
Esta cantiga presenta unha obvia intertextualidade coa cantiga 509, de Don Denis (véxase Gonçalves 2016 [1992]: 226-228):
Grave vos é de que vos ei amor,
e, par Deus, aquesto vej’eu mui ben;
mais empero direi-vos ũa ren,
per boa fe, fremosa mia senhor:
se vos grav’é de vos eu ben querer,
grav’ést’a mí, mais non poss’al fazer.
Grave vos é, ben vej’eu que é assi,
de que vos amo máis ca min nen al
e que [e]st’é mia mort’e meu gran mal;
mais, par Deus, senhor, que por meu mal vi,
se vos grav’é de vos eu ben querer,
[grav’ést’a mí, mais non poss’al fazer].
Grave vos ést’, assi Deus mi perdon,
que non podia máis, per bõa fe,
de que vos am’, e sei que assi é;
mais, par Deus, coita do meu coraçon,
se vos grav’é de vos eu ben querer,
[grav’ést’a mí, mais non poss’al fazer],
pero máis grave dev’a min seer
quant’é morte máis grave ca viver.
Nótese o hipérbato producido polo deslocamento da cláusula introducida pola locución tan ... que: «Tan grave m’é, senhor, a mui gran coita que, per boa fe, levo por vós que morrerei».
O erro dos apógrafos italianos, moi probabelmente producido pola confusión frecuente <l>/<ſ> (leuo → ſeuo → seno → senõ), provocou o erro de edición en Nunes (levo / senon) que se viu obrigado a novas emendas no texto do verso.
O sistemático inicio de cada estrofa con Tan grave m’é delata o lapso nos copistas, que ofrecen neste verso a lección Mui grave m’é, coherente semántica e metricamente, mais que quebra a anáfora inicial e a estrutura simétrica nas tres estrofas entre os vv. 1 e 3: I Tan grave m’é ... mui grav’é - II Tan grave m’é ... grav’é - III Tan grave m’é ... mui grav’é.
Nunes e Rodríguez e mais Littera optaron pola reintegración do pronome eu para resolver a medida decasilábica do verso (e grav’é a vós de vos [eu] coitar); porén, xulgamos máis acaída a reintegración de mui (e [mui] grav’é a vós de vos coitar) á vista do v. 3 (... e a vós mui grav’é).
Anterior
