1.
'difícil, custoso, penoso, molesto, doloroso'
29.21 aquela ren nunca sera / que a min grave seja ja, / por nulha ren, de cometer / s[e] eu esto posso fazer||32.26 Tan grave m’é de cometer / que mi-o non cab’o coraçon||55.19 mais eu tan grave coita ei / por vós, senhor, que sol non sei / que me dig’, ...||60.32 vedes, nunca vos poderei / tan muit’en mia coita falar / que vos per ren possa mostrar / quan grave m’é de padecer||83.27 tan grave me foi de sofrer / de m’aver de vós a quitar!||97.27 non lhi faz saber / com’el é grave de sofrer||115.5 pero sera-nos grave de fazer, / ca el non sabe cantar nen dizer / ren per que se pague del quen o vir||119.16 desejando sempr’aquel ben / do mundo máis grave d’aver, / como desejar ben-fazer / da mui fremosa mia sennor||167.10 ca destas coitas qual xe quer / m’é min mui grave d’endurar, / como non ll’ousar a falar / e ela parecer assi||170.15 E, Deu-lo sabe, quan grav’a min é / de lles dizer o que sempre neguei!||175.11 por aver eu eno meu coraçon / mui grave coita ja mentr’eu viver||185.3 Nostro Senhor, e por que mi fezestes / nacer no mundo?, pois me padecer / muitas coitas e mui graves fezestes||200.16 E por atal coido sempr’a viver / en grave coita mentr’eu vivo for||206.1 Ai Deus, que grave coita de sofrer||214.1 Que grave cousa, sennor, d’endurar||272.16 E na sazon que lles eu entendi / que eles avian de a veer / maior sabor, pero me de fazer / mui grave foi, levei-os eu ali||275.1 As graves coitas, a quen as Deus dar / quer, e o mal d’amor, gran ben faria / se lle desse||277.2 Nas graves coitas que ei de sofrer / non poderia outro ome viver / nen eu fezera temp’á i passado||280.16 vedes, sennor, mui grave me sera / de o dizer, pero a dize-l’ei||301.14 E vej’a muitos aqui razõar / que a máis grave coita de sofrer / vee-la om’é e ren non lle dizer||329.2 Aquestas coitas que de sofrer ei, / meu amigo, muitas e graves son||329.3 e vós mui graves, á i gran sazon, / coitas sofredes||352.2 De mort’é o mal que me ven / muit’e tan grave de sofrer||353.8 Sofrer quero de nunca lle dizer / qual ben lle quero no meu coraçon, / pero m’é grave, se Deus me perdon||363.1 Sennor, que grav’oj’a mí é / de me aver de vós a partir||496.7 Mais, Deus, que grave cousa d’endurar / que a min sera ir-me d’u ela for!||509.1 Grave vos é de que vos ei amor, / e, par Deus, aquesto vej’eu mui ben||509.5 se vos grav’é de vos eu ben querer, / grav’ést’a mí, mais non poss’al faze||509.6 se vos grav’é de vos eu ben querer, / grav’ést’a mí, mais non poss’al fazer||509.7 Grave vos é, ben vej’eu que é assi, / de que vos amo máis ca min nen al||509.13 Grave vos ést’, assi Deus mi perdon, / que non podia máis, per bõa fe, / de que vos am’, ...||509.19 pero máis grave dev’a min seer / quant’é morte máis grave ca viver||509.20 pero máis grave dev’a min seer / quant’é morte máis grave ca viver||538.4 e én mui grav’é voss’amor, / tan grave que non ei poder / d’aquesta coita máis sof[r]er||538.5 e én mui grav’é voss’amor, / tan grave que non ei poder / d’aquesta coita máis sof[r]er||544.7 Pero filhar-lh’-ia por galardon / de a veer se soubesse que non / lh’era tan grave, Deus foss’én loado||546.1 Que grave coita, senhor, é / a quen sempr’á [a] desejar / o vosso ben, que non á par, / com’eu faç’;...||554.3 Ben me podedes vós, senhor, / partir deste meu coraçon / graves coitas||554.9 Podedes-mi partir gran mal / e graves coitas que eu ei / por vós, mia senhor||554.15 Graves coitas e grand’afan / mi podedes, se vos prouguer, / partir mui ben, senhor||556.5 de quanto mal por vós levei / e levo, ben o creades, / que, par Deus, ja poder non ei / de tan grave coita sofrer||638.13 e, pero, [mia] senhor, grand’é meu mal, / vedes o que mi é máis grave que al: / ... ||859.7 e por aquesto, ... / muito m’é grave de viver e non / posso viver se est’ei a passar||886.31 E destas coitas que sofri / a maior escolher non sei, / pero sei ca mui graves son||890.1 Que grave coita que m’é [de] dizer / as graves coitas que sofr’en cantar!||890.2 Que grave coita que m’é [de] dizer / as graves coitas que sofr’en cantar!||900.16 e quisera ante sofrer / mort’ũa vez ja ca ficar / vivo por aver a estar / a tan grave pesar veer||913.3 Esta senhor que ora filhei / grave dia, vedes que faz / porque lh’é grav’ou lhi non praz / do que con ela comecei||941.13 Esta [i]d’, amigo, tan grave m’é / que vo-lo non saberia dizer||946.1 Tan grave m’é, senhor, que morrerei, / a mui gran coita que, per boa fe, / levo por vós||946.3 a mui gran coita que, per boa fe, / levo por vós, e a vós mui grav’é||946.5 se vos grave é de vos eu ben querer, / tan grav’é a mí, mais non poss’al fazer||946.6 se vos grave é de vos eu ben querer, / tan grav’é a mí, mais non poss’al fazer||946.7 Tan grave m’é esta coita en que me ten / o voss’amor que non lh’ei de guarir||946.9 Tan grave m’é esta coita en que me ten / o voss’amor que non lh’ei de guarir, / e a vós g[ra]v’é sol de o oir||946.13 Tan grave m’é que non atendo ja / de vós senon mort’ou mui gran pesar||946.15 e [mui] grav’é a vós de vos coitar||957.1 Que grave m’ést’ora de vos fazer, / senhor fremosa, un mui gran prazer||979.4 ca non ous’eu per ren dizer / a que m’en grave coita ten||1034.13 Muito mi sera grave de sofrer / d’aver quen mi quer ben mal a querer||1042.5 é-mi mui grave de vos ben fazer||1042.6 é-mi mui grave de vos ben fazer, / e mui grav’é de vos leixar morrer||1071.4 Ir-m’-ei, pero m’é grave de fazer||1126.5 que grave coita, senhor, d’endurar!||1126.12 que grave cousa, senhor, de sofrer!||1126.19 que grave cousa que de sofrer ei!||1316.15 «Grav’é de creer / que eles, ... / manden taes panos vender / por quan pouco por eles dan»||1341.15 E (o que lh’é máis grave de temer), / ..., / diz que sabe que o pod’ensarrar / en tal logar u conven d’atender / atal morte de qual morreu Merlin||1426.1 Maria do Grave, grav’é de saber / por que vos chaman Maria do Grave||1426.3 Maria do Grave, grav’é de saber / por que vos chaman Maria do Grave, / ca vós non sodes grave de foder||1426.4 ca vós non sodes grave de foder, / e pero sodes de foder mui grave||1426.10 vós non sodes grav’en pedir aver / por vosso con[o]||1426.11 e vós sodes grave, / a quen vos fode, muito, de foder||1426.18 e ben vos juro, par Nostro Senhor, / que nunca eu achei [molher] tan grave / come Maria (e ja o provei) / do Grav’...||1426.21 e nunca pois molher achei / que a mí fosse de foder tan grave||1429.15 E ben seria meu mal e meu dano, / ..., e mia meosventura / e meu pecado grav’e sen mesura||1514.14 non mi mandedes a cevada dar / mal nen o vinho que mi non dan i / tan ben com’[o] eu sempre mereci, / ca vos seria grave de fazer||1514.15 – Lourenço, a min grave non sera / de te pagar tanto que mi quiser||1518.12 e, par Deus, grave vos foi [i] d’aver, / e punhade sempr’en [a] guarecer2.
'infeliz, infausto, aciago (sempre con dia)'
14.6 pola ira en que mi andades / tan graves dias levei||106.5 En grave dia, senhor, que vos vi, / por me Deus dar contra vós tal ventura / que eu por vós assi ei a mor[r]er||157.1 En que grave dia, senhor, que me vos Deus fez veer||167.7 Mais en grave dia naci / se Deus consello non m’i der, / ca destas coitas qual xe quer / m’é min mui grave d’endurar||227.11 mais en tan grave dia foi por mí, / ca máis coitad’ando ca ant’andava||266.1 En grave dia, sennor, que vos vi, / por mí e por quantos me queren ben||267.11 E por esto rogo Santa Maria / que m’ajud’i e que me dé poder / per que eu torne na terra viver / u mia sennor vi en tan grave dia / sen outras coitas que depois sofri||275bis.1 En tan grave dia sennor fillei / a que nunca «sennor» chamar ousei||295.11 ca sen guisa é / en viver eu u non veja os seus / olhos, que eu vi por aquestes meus / en grave dia||296.4 en que grave dia vos vi / que vos non doedes de min?||344.4 E en grave dia naci / por eu nunca poder veer, / poi-la non vi, nen un prazer||473.2 «Naci en grave dia, / e nunca casarei, / ai mia irmana, se me non casa el-rei»||499.16 E, pero ei tan gran pavor / daquel dia grave veer / qual vos sol non posso dizer, / confort’ei no meu coraçon||517.6 «Par Deus, vi-t’en grave dia, / ai amor!»||538.3 Mesura seria, senhor, / de vos amercear de mí, / que vos en grave dia vi||545.12 en grave dia fui nado||547.18 en que grave dia naci||557.1 Amor, en que grave dia vos vi||557.7 En grave dia que vos vi, Amor||567.1 Senhor, en tan grave dia / vos vi que non poderia / máis||590.1 – En grave dia, senhor, que vos oi / falar e vos viron estes olhos meus!||621.6 e quisesse Deus que m’escaecesse / vós, que vi, amig[o], en grave dia||634.12 du vós fordes i e gran beldade / voss’eu non vir, que vi en grave dia||975.2 Tan grave dia vos eu vi, / senhor, tan grave foi por mí / e por vós, que tan gran pesar / avedes de que vos am’eu!||1058.8 E leixar-[m’-ia] qual coita mi deu / Amor, que [eu] en grave dia vi||1092.1 En grave dia me fez Deus nacer / [en] aquel dia e[n] que eu naci||1127.6 en grave dia vos eu vi, / que vos non doedes de mí||1193.1 Aquestas noites tan longas, que Deus fez en grave dia / por min porque as non dórmio||1258.4 e, pois vos tanto desejo, / en grave dia foi nada||1258.10 se m’ora de vós alongo, / en grave dia naci
