1.
'auxiliar, socorrer, axudar'
Nesta acepción pode rexer a preposición a e, excepcionalmente, en
3.13 se me Deus ou sa mesura non val, / defenson outra non tenh’eu por min||14.54 Entender / no vosso bon parecer / a valer me deveria||15.7 se me non val Deus ou vossa mesura, / perder-m’-ei eu||19.9 e non me val / contra vós nen esto nen al||22.8 e gran pecado / fara se me non val||26.15 pero sei que máis non me valra / ca se vos quisesse de coraçon / gran mal||27.14 Muito tenho que estou mal / se me contra ela non val / Deus||35.23 e me non val / morte, máis me valvera non nacer!||57.3 ja vos eu sempre por Deus rogarei / que mi valhades||57.6 eu cuido que me non possades / valer ja, macar vós querades||57.22 e vos venho cada dia rogar / que me valhades||60.3 pois a mí non pode valer / ren contra vós, e que far[ei]?||72.6 porque vos vejo en mí perder / mesura, que tanto valer / sol sempre a quen na Deus quer dar||74.3 que eu ben cuido que poder / non aja ren de me valer||78.11 e chamo muito Deus, e non mi val||78.12 nen me val ela porque ja perdi / o sén, pois por ela ensandeci||86.24 se me non val / a mui fremosa mia sennor||86.26 e Deus, se me quiser valer, / por min, ... / fara-ll’aver coita d’amor||87.18 se non é sa sennor atal / que lle queira valer por én||87.24 e por esto perdi o sén, / por tal dona que me non val||90.3 e non o pud’aver / contra vós nen me quis valer / Deus, a que fui por én rogar||95.24 mais, se me Deus cedo non val, / muit’ei gran coita de sofrer||97.28 e por aquesto me non val||102.5 quero-a eu toda sofrer, / e Deus mi valha se quiser||102.9 E muitas vezes lho roguei, / e nunca me quiso valer||102.22 E, pois me contra vós non val / Deus nen mesura nen amor||106.2 E non mi valra i Deus nen mesura / que vós tan grande sabedes aver / en tod’outra ren senon contra mí?||107.4 e an mui gran doo de mí / e non mi poden i valer||108.50 ou ren / de ben / me valha, se o en mí ei||109.20 mais a Deu-lo rogo, que sabi a mia coita, que me valha i||109.21 ca, se me non val, a pran por vós me perderei||110.3 [e] sei que contra vós nulha ren me non val,||117.12 e, se me non valver / escontra vós, mia sennor, outra ren, / non mi á min prol, ... / cousimento||117.15 quando me prol non ten / cousimento, que me valer devia||122.11 ca vos sei mui gran ben querer, / pero me contra vós non val||127.13 e non m’ar quis valer / El contra vós nen quis que m’al valesse||127.14 e non m’ar quis valer / El contra vós nen quis que m’al valesse||129.27 por mal / de quen a seu ome non val, / pois poder á de lle valer||129.28 pois poder á de lle valer||131.18 e a sennor que eu por meu mal vi / non me quer el contra ela valer||131.26 e Amor non me mata nen me val||132.21 morrer assi / com’om’a que sennor non val / a cuita tal||133.21 Que farei eu, pois me vós non valedes?||133.22 E, pois que Deus non quer que me vallades / nen me queirades mia coita creer, / que farei eu?||138.27 nen me val coita que por vós sofri||138.28 nen me val Deus, nen min poss’eu valer||138.28 nen me val Deus, nen min poss’eu valer||140.14 mais a min dereito non val||140.16 E, pois dereito nen sennor / non me val i, e que farei?||141.5 ca vós devedes a valer / a tod’ome que coita ouver||146.3 e vall’a mí bon sén que vós avedes||146.5 e valla-me, fremosa mia sennor, / coita que levo por vós||146.7 e valla-me quan muito vós valedes||146.8 E vall’a mí porque non saberedes / que vos eu nunca mereci pesar||147.9 que lle non queira valer i||156.7 en que teedes por razon / de me leixar morrer d’amor / e me non quere[r]des valer?||159.10 Non poderei eu máis viver / se me Deus contra vós non val||166.24 pois me non quer Amor valer||173.4 valla-me ja contra vós a maior / coita que sofro por vós||173.8 E, se me contra vós non val, sennor, / a mui gran coita que me por vós ven||173.11 valla-me ja contra vós o pavor / que de vós ei||173.16 E, se m’esto contra vós, mia sennor, / non val||173.17 quer’eu a Deus rogar por én / que me valla||173.20 e, se m’esto contra vós non valer, / non me valra log’i se morte non||173.21 e, se m’esto contra vós non valer, / non me valra log’i se morte non||182.19 gran coita se me Deus non val||188.30 ca nunca dela cuidei al / aver, par Deus, que pod’e val, / erg’esta coita que me ven||189.28 pois que m’ela nen Deus non val||195.35 leve-os Deus cedo, que pod’e val, / u veran ela, que tan muito val||195.36 leve-os Deus cedo, que pod’e val, / u veran ela, que tan muito val||200.6 e nunca me Deus valla, poi-la vi, / se me non fez tod’al escaecer||205.18 e [a] gran coita que ei me non val / por ela||215.23 valla-m’El contra vós, sennor||217.8 Mais valla-me contra vós, por Deus, i / vossa mesura||217.12 e, se mi aquesto contra vós non val, / sennor fremosa||217.15 Mai-la mesura, que tanto valer, / sennor, sol sempr’a quen na Deus quer dar||217.17 Mai-la mesura, que tanto valer, / sennor, sol sempr’a quen na Deus quer dar, / me valla contra vós||223.9 rog’eu a Deus, que muito pod’e val, / que El me dé vosso ben se quiser||230.15 E pero Deus é o que pod’e val / e pode sempre nas cousa[s] que son||230.18 non pod’El tanto, pero pod’e val, / que me faça perder, ... / da mia senhor ben||239.7 ca se nunca depois ar vi prazer / Deus no’me valla que poderia||239.17 e, se me non val / Deus (que mi-a mostre!), ja non guarria / eu máis no mundo||245.14 que sei mui ben que, se m’ela non val, / que morrerei cedo, non á i al||265.19 por én / me leix’assi desemparad’andar / e non me quer contra ela valer||269.8 Esto tiv’eu que m’avi’a valer / contra ela||273.18 e quero mal Deus porque me non val||275.17 mas non é tempo ja nen me valria||283.10 e no’me valla per quen o perdi||283.16 e pero non me valla quen mi-a dá||284.3 e non mi valla ela nen Amor / nen Deus se vos verdade non jurar||284.7 o que pod’e val / me non valla se querria viver / eno mundo nen niun ben aver / dela||284.8 o que pod’e val / me non valla||285.3 mas rog’a Deus Sennor, que pod’e val / e que o mund’e vós en poder ten||306.16 que non me valla Deus||313.19 e chamei muito Deus / que me valess’, ...||317.20 e mia sennor non me quer valer i||321.16 e, pero vo-lo juro, non mi val||349.4 e pos-seu / non me ten nen me quer valer||349.9 A que me faz viver en tal / afan e sofrer tanto mal / que morrerei se me non val||370.4 nunca me vall’a min Nostro Sennor / se eu cuidasse que tanto vivera / sen a veer||370.10 nunca me valla Deus / se eu cuidasse que tanto vivera / ...sen a veer||375.1 De vos servir, mia senhor, non me val, / pois non atendo de vós ren||391.10 ca ja cegan os ollos meus / por vós e non me val i Deus / nen vós||394.9 e, se me cedo non val, / eu ja oimais non lho posso negar||408.8 – E, sennor, dizen, pero vos tal ben / quero, que moiro, que ren non me val||409.17 Ca non ll’ouso dizer / que me valla||412.19 ca ren non lle valra / e per força ben assi morrerá / com’eu moiro||418.20 E logo, u m’eu de vós partir, / morrerei se mi Deus non val||423.24 e, se me del queixar, / Deus non me valla||426.16 mais valh’a mí contra vós porque non / soub’eu catar qual pesar vos diria||442.4 e Deus nen vós non me valedes i||447.9 mais quando mi valra / o vosso ben, per que perdi, / de quant’al avia, sabor?||448.7 e mia senhor non me quer i valer||497.2 mal mi venha daquel que pod’e val||500.11 pois calar-me non m’é mester / e dizer-vo-lo non m’er val?||504.10 e, pois me Deus non val, / esta [coita sofr’eu / por vós||507.4 e non mi valha Deus nen al / se eu trobo por m’én pagar||508.4 que nunca mi valha Nostro Senhor / se ant’eu ja non queria morrer||515.9 par Deus, que pod’e val||527.15 se mi a sa gran mesur’a [mí] non val, / julgar-m’-á por én por traedor seu||548.12 se mi non val a que en for- / te ponto vi||555.18 de vos querer de min doer / ou de me quererdes valer||559.2 Se mi contra vós valvesse / Deus, que vos fez||563.1 De mi valerdes seria, senhor, / mesura por quant’á que vos servi||563.7 veed’ora se seria melhor, / ... / de vos prazer de mi querer valer||563.8 De mi valerdes, senhor, nulha ren / non errades||563.15 De mi valerdes era mui mester||563.22 De mi valerdes, Deus non mi perdon / se vós perdedes do vosso bon prez||565.9 Deus, que a coitados val||565.10 Deus, que a coitados val, / a min nunca valer possa||587.2 Amad’e meu amigo, / valha Deus, / vede la frol do pinho / e guisade d’andar||588.15 e ten / que s’encobre, pero non lhi val ren||605.1 Valer-vos-ia, amigo, se / oj’eu ousasse||605.7 Valer-vos-ia, par Deus, meu ben, / se eu ousasse||605.9 mais vedes quen / me tolhe de vos non valer||632.6 se m’ela con todo este ben non val||632.12 sei eu que a fez tan ben parecer / se m’ela con todo esto non valer||641.10 [E] eu mi-o fiz que non prix seu castigo, / mais que mi val ora quando o digo?||674.16 e sera morto se lh’eu non val[v]er||701.14 tanto me non valha Nostro Senhor||746.9 Mais leixade-mi andar assi, / pero vós ajades poder, / meus amigos, de me valer||748.9 ca nunca ben no mundo pod’aver, / ..., que lhi valha ren||751.3 – Non mi-o digades, ca vos non val ren||766.1 Amigas, que Deus vos valha||766.1 Amigas, que Deus vos valha, quando veer meu amigo / falade sempr’ũ’às outras enquant’el falar comigo||781.2 Ai Deus, val!||781.2 ... eus, val!||781.4 Ai Deus, val!||788.10 que nunca mi valha Deus / se eu nunca [por amiga tever / a que mi a mí atal conselho der]||793.2 e pero non mi val / ren contra vós||801.8 e, par Deus, que pod’e val, / morrerá, u non jaz al!||808.16 e por esto nunca mi valha Deus / se eu soubesse que vos praz[er]ia / [de mia mort’e se log’eu non querria]||814.12 por én rog’a Deus que me valha i||833.16 nen ben deste mundo non mi valra / senon morrer||841.8 e veja-s’en poder d’amor / que ren non lhi possa valer||855.8 pero ben sabe Deus, que pod’e val, / que sempr’eu pugi no meu coraçon / en vos servir||869.5 e, pois me vós non queredes valer||882.31 E non dev’omen seu cor encobrir, / ..., / de máis u lh’outro non pode valer||885.3 Venho-vos, mia senhor, rogar, / con grand’amor que vos eu ei, / que mi valhades||885.6 E que mi queirades valer, / ai coita do meu coraçon||887.23 que mi a min nada non val||900.8 e vos non puid’eu i valer||906.16 E non mi val / Deus, non mi val||906.17 E non mi val / Deus, non mi val||925.20 e, pero pode, non lhes quer valer||927.6 e a mesura non me val / e leixa-me morrer d’amor||944.4 pois que m’ela non val nen seu amor||944.16 mais ben vej’e sei / que morte tenh’i, pois que me non val||966.9 longi dela, que mi non quer valer||970.13 e rog’a Deus que m’ajud’e mi valha||970.14 e rog’a Deus que m’ajud’e mi valha / e nuncas valh’a que mi mal buscar||974.1 A ren que mi a mí máis valer / devia contra mia senhor||974.19 e non mi val||975.21 e sérvio muit’, e non mi val||978.2 Se vos prouguess’, Amor, ben me devia / cousimento contra vós a valer||980.16 ca non jaz i se morte non / se lles Deus agora non val||983.5 demais, se me non val Santa Maria, / d’aver coita muito tenn’eu guisado||983.32 ai Deus, valed’a ome que d’amor morre!||988.10 pois bondad’i non val / contra morrer!||992.2 Pois me tanto mal fazedes, / senhor, se mi non valedes||992.5 Senhor, se me non valedes, / non mi valra se Deus non!||992.6 Senhor, se me non valedes, / non mi valra se Deus non!||994.6 e non me creedes / mia coita nen me valedes||999.3 e valla-me contra vós Deus||1000.4 e, pois m’ela non val, / morrerei eu, meus amigos, por én||1001.6 e quen me dev’a valer non me val||1001.6 e quen me dev’a valer non me val||1001.7 Non me val ela, que eu sempr’amei||1001.13 Nen me val Deus nen me val mia sennor||1001.13 Nen me val Deus nen me val mia sennor||1001.15 nen meus amigos nen me valen i||1008.9 e ja vos non val ren||1008.15 e con tod’esso ja vos ren non val||1025.9 mais dizede-mi como vos valer / possa sen meu dan’...||1034.4 por Deus, que pod’e val||1064.7 coitad’, e, se mi non val[v]er / ela, que mi pode valer||1064.8 coitad’, e, se mi non val[v]er / ela, que mi pode valer||1065.16 se m’El contra vós non val||1066.3 pois m’en poder d’atal senhor metedes / de contra quen me depois non valredes||1074.4 ca vos vejo come mí lazerar / e non poss’a mí nen a vós valer||1078.4 mais non mi valha o que pod’e val / se oj’eu sei onde mi venha ben||1078.4 mais non mi valha o que pod’e val / se oj’eu sei onde mi venha ben||1078.15 e non mi val Amor||1078.16 nen mi valhades vós, senhor, nen Deus||1089.3 pois contra vós nulha ren non mi val||1129.4 e non mi val el i nen vós||1159.9 Vivo coitada, par Nostro Senhor, / por meu amigo, que me non quer ja / valer||1192.9 faça-vos Deus ledo, que pod’e val, / seer migo||1194.4 mais, pois vos eu non posso valer i, / pesa-mi a mí porque paresco ben||1220.10 ca moiro, madre, se Deus mi non val||1225.16 mais non mi valha nunca Deus / se nunca [eu vi tan amigo / d’amiga come meu amigo]||1240.4 ca morrerá se lhi vós non valedes||1240.6 – Amiga, quand’eu vir que é guisado, / valer-lh’-ei||1263.22 Mais quen me podia valer / senon Deus||1263.28 e, se m’El esto non guisar, / quen me poderia valer?||1362.11 Val-mi Santa Maria||1468.11 e non me val / ren contra ela nen me val servir / ela||1468.12 e non me val / ren contra ela nen me val servir / ela||1469.4 e meu trobar nunca me valeu ren / contra ela||1469.6 pois me non val trobar por mia senhor||1605. E desta dona moito ben diria, / se mi val ...||1652.11 máis de viver por que lhi praz, / pois que non val nen quer valer||1652.11 pois que non val nen quer valer||1653.19 Se non, Deus non lhi valra, / e vós, a que pesará, / valer non lhi poderedes||1653.21 e vós, a que pesará, / valer non lhi poderedes 1248.10 mais, pois lh’eu poss’a tal coita valer / come de morte, ... / vós [catad’i o que devo fazer]||1469.18 ca, amigos, da morte pret’estou / se mi a esto Nostro Sen[h]or non val 437.13 Pois m’en tal coita podedes valer / come de morte 2.
'valer, ter valor, importancia ou utilidade, ser valedoiro, servir'
Nesta acepción pode rexer a preposición en
1.4 ca mui pouc’ant’, a meu cuidar, / valia||6.1 Pois mi non val d’eu muit’amar / a mia senhor, nen a servir||12.10 ca bõa dona vi eu ja / por amar mil tanto valer||18.17 pero, senhor, ren non vos val, / que nunca eu de vós parti / meu coraçon||24.21 pois me non val / contra vós serviço nen al / que vos faça||26.9 e valera-me máis moito ja / que vos quisesse||30.13 Pero tod’aquesto que val||35.24 máis me valvera non nacer!||36.26 se ali cousimento val / ou i conhocença non fal, / que á i pedir que fazer?||45.5 Pero que val, ca nunca eu lezer / ar pud’aver des que m’eu d’ala vin?||45.7 E que me val quand’eu i non tornei?||48.2 Non sei dona que podesse / vale-la que eu amei||55.16 ca Deus vos fez tanto valer / que nunca devedes fazer / en nulha cousa se ben non;||70.9 Mais, se mi-o Deus desse ora, mia sennor, / einda me poderia valer||71.7 mais poi-l’eu non sei, que me val?||98.15 E mentre o negar poder / algũa vez a ve[e]rei, / pero que val?||104.5 e que mi val d’assi morrer?||106.16 Quen oje non soubesse conhocer / nen atender, senhor, quanto valedes||107.37 E, Deu-lo sabe, non mi val, / senhor, con mia morte por al||108.51 Valer / poder, / saber / dizer / ben me possa, que eu direi||121.19 e quen a viu levar a quen / a non valia nen a val||121.19 e quen a viu levar a quen / a non valia nen a val||123.28 pero, se me quisesse dar / algo, faria-me preçar / atal parenta e valer||127.19 ca me valver’a mí máis de prender / mort’aquel dia que vos foi veer||128.9 tan muito a faz Deus valer / por bon prez e por ben falar||138.26 nen me val ren de queixar-m’end’assi||146.7 e valla-me quan muito vós valedes||148.11 nen lhe valra se se chamar «mesela», / nen de carpir muito nen de chorar||166.4 mais que pouco que mi a min val||173.1 Pois contra vós non me val, mia sennor, / de vos servir nen de vos querer ben / maior ca min||176.17 que máis loado / fez vosso prez pelo mundo seer / e vós das outras donas máis valer||179.19 ca máis val morte ca morrer assi / com’oj’eu vivo||184.16 E pois que assi ést[e] ja, / que vos Deus feze máis valer / de quantas outras no mund’á||196.16 Mais u mi-a Deus primeiro fez veer / máis me valvera de morrer enton||230.21 pod’El én tanto, p[er]o tanto val?||234.5 – Amigo, máis dev’o ben a valer||234.12 – Amigo, máis é o ben e máis val||261.3 assi vejo que contra vós gran ben / que vos quero non me val nulla ren||269.2 u me Deus fez veer / esta sennor, contra que me non val||271.3 que me valvera máis non os aver / nen veer nunca mia sennor nen al||303.8 que eu vi / tan fremosa e que tan muito val / e en que eu tanto ben entendi||303.15 tan muito val sobre quantas eu sei||303.20 ca me faz Deus tan bõa don’amar / que me val máis vee-la ũa vez / que quanto ben mi outra podia dar||305.15 u a juntar con quantas no mund’á / das mellores, tant’ela máis valra||306.16 e porque ontre quantas no mund’á / val tan muito||380.14 este ben tal [non] se compr’a min ren, / senon se valedes vós máis per i||382.1 Pois que vós per i máis valer cuidades, / mal vos quer’eu conselhar, mia sen[h]or||388.9 quanto vej’eu non me val ren||430.18 que me val máis log’i morte prender / que viver coitad’en mui gran pavor||435.15 máis val / de me guarirdes de mort’, ...||476.13 daquestes dous, o que [vos] én meos val / vos fara gran mengua se o perdedes||479.19 e, porque é grossa, non vos seja mal, / ca delgada pera gata ren non val||480.6 ca Don Ansur, u me el meos val, / ven dos de Vilanansur de Ferreiros||483.9 e mui máis lhi valera que trobado / nunca ouvess’el||485.8 E, pois razon [a]tan descomunal / fostes filhar, e que tan pouco val||504.14 e máis mi val morrer / ca tal coita sofrer||532.14 er fez-vos tan muito valer / que non poss’oj’en mí osmar, / senhor, como possa viver||535.8 E, porque vos fez Deus melhor / de quantas fez e máis valer||537.7 tanto a fez Deus comprida de ben / que máis que todas-las do mundo val||538.19 que El fez valer / máis de quantas fezo nacer||563.25 e por Deus, que vos fez / valer máis de quantas no mundo son||598.9 ca máis nos valria de nos matar||610.12 ca máis mi valria de non seer nada||639.13 por lhi pedir ben que tan muito val / sol non no dev’en coraçon poer||684.4 como vos perdi / por quen non parece melhor de mí / nen ar val máis||740.5 máis lhe valria pera non morrer / non lhe fazer ben ca de lho fazer||758.22 E, pois que non á de valer / bon talho nen bon parecer, / parescamos ja como quer||775.6 mais sei eu ben por quen s’o cantar fez, / e o cantar ja valria ũa vez||783.21 e veeredes ced’amor valer||814.14 se non, mia morte máis me valria||817.15 ca mi valera máis de me matar||827.15 e por aquesto ja lhi ren non val / de me jurar||857.5 por én, senhor, máis val d’eu ir d’aquen / ca d’eu ficar sen vosso ben-fazer||867a.11 ca per amor cuid’eu máis a valer||867a.24 ca trob’e canto por senhor, de pran, / que sobre quantas oj’eu sei máis val / de beldad’e de ben falar||867b.4 [c]a per amor cuid’eu máis a valer||867b.27 ca trobei tanto por senhor, de pran, / que de beldade quantas eu sei val||867b.27 que de beldade quantas eu sei val, / de mesur’e de ben falar / e de todo ben, sen dultança||883.7 mesur’a mí nen mercee non val / nen outra ren||887.8 contra mia desaventura / non val amar nen servir||887.9 contra mia desaventura / non val amar nen servir, / nen val razon nen mesura||887.10 contra mia desaventura / non val amar nen servir, / nen val razon nen mesura, / nen val calar nen pedir||888.57 Dar, que valia, / compria / seu tempo, fogia / por s’ir asconder||889.9 Gradesc’a Deus que mi deu tal senhor / tan de boo prez e que tan muito val||912.10 non a veer máis val||948.3 e dizen que meus cantares non / valen ren porque [a]tan muitos son||953.9 mais que lhis val de assi jurar?||962.29 non lhi valria dizer «ai!» / nen chamar Deus nen Santa Ovaia||964.20 ca un pobre ledo mil tanto val / ca rico triste en que non á prazer||968.22 Se mi justiça non val / ante rei tan justiceiro, / ir-m’-ei ao de Portugal||974.15 se lh’eu mal merecesse, / ..., / u eu pouco valesse, / non mi daria nada||981.16 «Por que vos vi, / pois que me non val nada?»||983.22 e non me val i preito nen menage||1015.20 e o agoirador torpe que diz / que máis val o corvo que a perdiz||1020.20 – Por vós, mia senhor, que o valedes||1027.10 e vós queredes con el-rei morar / porque cuidades máis valer per i||1033.6 tanto mi val come non lho dizer||1033.9 digo-lh’eu logo / que mi non fale, ... / ..., mais mui pouco mi val||1046.19 ca máis [lhi] valra se lh’eu [ben] quiser / que quanto ben lh’el-rei fazer poder||1055.24 mi valera mui máis non nacer||1056.5 que mi valera mui máis non veer / eu vós nen al quando vos fui veer||1074.34 se vós vistes algũa dona tal, / tan fremosa e que tan muito val, / mia senhor é||1087.9 e fez-vos máis valer / das outras donas||1104.10 máis mi valera ja de me matar / eu||1114.15 e valer-m’-ia mui máis én morrer||1234.7 E sei, filha, que vos trag’enganada / con seus cantares, que non valen nada||1237.49 – Pedr’Amigo, esso nada non val||1237.55 pois ouro serv’atal / que nunca pode valer máis per i||1245.3 e veestes / à mia mesura, e non vos val ren||1284.13 e ren non lhi val||1310.23 Poi-lo seu ben cedo coita mi val, / que me queres, Amor?||1317.17 e máis valria ja pera queimar / que de jazer, como jaz, mal parada||1318.8 pois lhe non val servir e afanar||1321.9 que vos custará / máis que quanto val aqueste meu muu||1322.4 pois me non val d’ante tal juiz ir||1330.1 Pois Don Foan máis val / seendo povr’e o gran ben-fazer||1332.28 mais, pois seu senhor / lha peita, quanto val tal quitaçon!||1338.15 ca, se filharades en cos / molher pera vós, tan igual / pera ela, que tanto val, / filha d’algo é pera vós||1373.6 e pois pouco valvess’e / non desse / ren||1376.11 e, pois eu ja máis non posso valer, / quero-m’andar per u seja viçoso||1376.13 E, pois eu entendo que ren non valho / nen ei por outra bondad[e] a catar||1376.20 Ainda eu outras manhas avia, / per que eu non posso ja muito valer||1377.6 ca deu por sí máis ca non val||1377.13 ja nunca poderá valer / o meio do que deu por sí||1404.20 tanto mi valia / como se dissess’: «Ala quer’entrar»||1408.26 e diz que nen un prez nada non val||1418.13 E, pois que me non val rogar a Deus / nen a santos||1420.24 por que leixarei eu trobar atal / que mui ben faç’e que muito mi val?||1424.11 e mostrar-lh’-ei [eu] que non disse ren / nen é recado que nulha ren valha||1435.27 e que val a enfinta, / u non á foder?||1489.34 Senhor, non valredes un pan / se os que son en Basto se xi vos assi van||1519.24 E pois ambos ataes son / como eu tenho no coraçon / os julgu’aquel que pod’e val||1529.18 mais a mercee de Deus quanto val||1532.20 E vós enton guisastes-mi-o assi / que mi valvera muito máis a min / jazer mort[o] ou seer enforcado||1542.11 Por valer máis e por aver, / conselh’ouvi de guarecer / per pé de cavalo||1547.12 Non queriades que eu máis valesse?||1550.16 por én dizen que nunca máis valra / ome que filha sempre e que non dá / [...]||1569.18 ca quant’el máis ouvesse máis valria||1569.24 por el-rei nosso senhor máis valer||1569.26 Valra el máis, e nós per el i||1572.5 Máis valria que amor de Chorrichão / nen de Martin Gonçalvez Zorzelhone||1572.29 Máis valria que amor d’un meu parente, / que mora, muit’á, cerca de Leone||1578.19 Dizen que lh’a el máis val / esto que diz, ca non á al||1586.8 Fazen soldada do ouro, que val / mui máis ca o vosso cono, de pran||1611.18 E o que o assi non quer fazer / non é bispo nen val ũa mealha||1618.17 Ben vo-lo juro, amigo[s], sen falha, / non sei eno mundo aver que a valha||1635.14 e, polo que máis val, / non pararian os do [E]spital / de melhor mente a lide nen besonha||1642.4 mais vej’ora que val muit’escasseza||1652.17 o demo lev’o que lhi val / sa requeza de máis||1656.19 E o que non val, e podia valer, / este merece so terra jazer||1656.19 E o que non val, e podia valer, / este merece so terra jazer||1670.19 ca pera corte sei que non val ren / a capa velh’, Elvira||1679.12 e faz creent’a quantos aqui son / que val mui máis que non dev’a valer||1679.12 e faz creent’a quantos aqui son / que val mui máis que non dev’a valer||1681.16 se algũa ren valesse / aquest’ome e se o ben conhocesse 187.19 mui mái-la fez valer en todo ben||197.12 nen a que eu vi parecer mellor / de quantas donas vi e máis valer / en todo ben||239.13 que a fezeron mellor parecer / de quantas donas vi e máis valer / en todo ben||243.30 e en valer mui máis d’outra moller / en parecer e en tod’outro ben||357.6 e vós perdedes i / vossa mesura e quant’eu valh’en mí||460.27 e muito tenh’ora que mui máis val / en da-la eu a un coteif’aqui||1117.15 máis me valria log’en me matar / se m’oito dias tan gran sazon for
Deus (e Nostro Senhor) e mais valer articulan numerosas frases formularias
assi Deus me valha
1611.15 Assi Deus me valha, / [...] m’an de conhocer! assi me valha Deus
195.14 e non llo disse, se me valla Deus, / ca non ousei, assi me valla Deus||855.19 e por én / a mia ventura me trag’or’assi / atan coitado, assi me valha Deus||941.2 e pesa-m’end’, assi me valha Deus assi mi valha a mí Nostro Senhor
1391.9 E, se esto fezerdes, averedes, / assi mi valha a mí Nostro Senhor, / bon parecer e bon talh’, ... se Deus + pron. pers. + valha
71.1 Se Deus me valla, mia sennor, / de grado querria saber / se avedes algun sabor / en quanto mal m’ides fazer||182.1 Se Deus me valla, mia sennor, / de grado querria seer / sandeu||358.17 pero m’a min pesaria muit’én, / se Deus me valla||361.3 Quand’eu, mia sennor, convosco falei / e vos dixe ca vos queria ben, / sennor, se Deus me valla, fiz mal sén||361.8 mas non pud’eu i al, / mia sennor, se Deus me valla, fazer||371.23 – Meen Rodriguiz, quer[r]ei-m’emparar, / se Deus me valha, como vos direi||381.22 mais aquele que vos manda / sei tanto, se Deus me valha, / que pero convosco manda / por vós pouc’ou nimigalha||400.8 – U vos non vejo, non vejo prazer, / se Deus me valla, de ren nen de mí||443.8 Ela e outra, amigo, vi-as, / se Deus me valla, non á dous dias||493.11 e pesa-m’ende porque essa ida, / ..., se Deus me valha, / venceu ela||572.7 Trist’anda, se Deus mi valha, / ca me non viu||574.10 pero ouve-m’el jurado / ben aqui, se Deus mi valha, / que logo m’enviaria / [mandad’ou s’ar tornaria]||748.9 ca nunca ben no mundo pod’aver, / se Deus mi valha, que lhi valha ren / se non viver [mig’enquant’eu viver]||846.10 mia madre, se Deus mi valha, / sera oj’aqui comigo / [mandado do meu amigo]||862.10 porque, amiga, se Deus me valha, / sonhei, muit’á, [que veera meu be / e meu amig’, e non veo nen ven||961.9 ca, se eu migo podesse poer, / se Deus mi valha, de a non amar, / ela non avia que mi rogar||1090.5 se Deus mi valha, non poss’eu achar / quen vosso ben todo possa dizer||1252.20 mais, se Deus mi valha, / torto [mi ten ora / o meu namorado||1427.3 e, pois fodo, se Deus mi valha, / fic’end’afrontado ben por tercer dia||1466.8 Se Deus mi valha, vedes por que non / vos trobei d’Acri nen desse logar||1509.2 Elvira Lopez aqui noutro dia, / se Deus mi valha, prendeu un cajon||1531.20 [e] ante tenho por trajeitador / (se Deus mi valha, nunca vi melhor!)||1605.12 e con tod’aquesto, se Deus mi valha, / jasc’eu mor[r]endo d’amor||1611.9 Non vos conhocia, / se Deus me valha||1677.11 e depois daquesto, se Deus mi valha, / Marinha Mejouchi, ... / ..., atal o vi end’eu 930.4 Irei, se Deus vos valha, / por non meter en falha / meu amigo, [no monte]||1016.10 e, pois que morremos, / amigo, se Deus vos valha, / algun conselh’i ajamos / [ante que assi moiramos]||1385.4 e fazed’ora [a]tanto por mí, / se Deus vos valha se + pron. pers. + valha Deus
79.5 e ora ja este meu coraçon / anda perdudo e fóra de sén / por ũa dona, se me valha Deus, / que depois viro[n] estes olhos meus||195.13 e non llo disse, se me valla Deus||337.16 e, meus amigos, se mi valha Deus, / non querria [deste mundo outro ben / senon poder negar quen quero ben]||652.6 Quando vos eu con estes olhos meus / non posso veer, se mi valha Deus||764.16 quand’eu dixi (outro m’ouvira dizer!), / ai mias amigas, se mi valha Deus: / ... ||1192.14 Meu gasalhado, / se mi valha Deus, ... / faça-vos Deus en algũa sazon / seer migo tan led’e tan pagado / quan leda fui oj’eu [quando vos vi,||1194.10 mais, meu amigo, se mi valha Deus, / pesa-mi [a mí porque paresco ben,||1363.12 Des oimais non tragerei esteos / nen [os] arções, se mi valha Deus||1558.8 E, muit’enfadado de seu parlar, / sev’i gran peça, se mi val[h]a Deus, / e tosquiavan estes olhos meus 276.10 sennor de min e do meu coraçon, / dizede-m’esto, se vos valla Deus||590.4 – Dized’, amigo, que poss’eu fazer i / en aqueste feito, se vos valha Deus||1213.4 Non mi-o neguedes, se vos valha Deus se + pron. pers. + valha Nostro Senhor
147.4 mais d’outra guis’aven a mí, / se me valla Nostro Sennor 510.5 ũa verdade vos direi, / se mi valha Nostro Senhor: / ... si Deus ti valha
1325.9 di, doutor, si Deus ti valha, / se lhe cuidas dar merenda si me valha Deus
257.10 ca, des i, nunca, si me valla Deus, / pud’eu en outra ren aver sabor, / [erg’en coidar en vós, ai mia sennor!] si me valha Nostro Senhor
263.2 Non soube que x’era pesar, / si me valla Nostro Sennor, / quen Deus non fez, a seu pesar, / longe viver de sa sennor Estas frases desiderativas iniciadas por que constitúen unha variación estilística a respecto das formulacións convencionais con assi ~ se ~ si
que Deus vos valha
Esta frase desiderativa iniciada por que constitúe unha variación estilística a respecto das formulacións convencionais con assi ~ se ~ si
559.11 mais, senhor, que Deus vos valha, / por quanto mal ei levado / por vós, aja én por grado / veer-vos||766.1 Amigas, que Deus vos valha, quando veer meu amigo / falade sempr’ũ’às outras enquant’el falar comigo que vos valha Deus
Esta frase desiderativa iniciada por que constitúe unha variación estilística a respecto das formulacións convencionais con assi ~ se ~ si
863.10 e, que vos valha Deus, / pois mi assi cega [vosso parecer, / se cegu’assi quantos vos van veer!]
◆ PresIn:
P1 valho, P3 val, P5 valedes, P6 valen||ImperfIn:
P3 valia||PassIn:
P3 valeu||TPI:
P3 valera ~ valvera||FutIn:
P1 valerei, P3 valra, P5 valredes||CondIn:
P1 valeria, P3 valria ~ valeria||CongiuntPres.:
P1 valh(a), P3 valha ~ valla, P5 valhades ~ vallades||CongiuntPass.:
P1 valesse, P3 valesse ~ valvess(e)||Fut.Congiunt.:
P1 valer, P3 valer ~ valver||Imper.:
P5 valed(e)||Inf.:
P5 valerdes
