I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 730-731 [= LPGP 940]); Littera (2016: II, 530).
II. Outras edicións: Molteni (1880: 30); Machado & Machado (1949: I, 117); Rios Milhám (2017: I, 61).
3 pora si] por assy B 6 fazer] fazeir B 7 negar] negʷr B 12 macar eu] macareo B 16 nunca m’én Deus] enūcameuds̄ B 17 se m’ora] semā B 23 poder’i acabar] poder hi acabar B 24 faz] faç B
1 teen] tẽen Michaëlis : têm Littera 3 pora sí] por assi Littera; teer] tẽer Michaëlis 6 boa] bõa Michaëlis 7 sabe] sab(e) Michaëlis 9 sábian] sabe Michaëlis, Littera; o] om. Michaëlis, Littera 11 que lh’eu] quen lhe Michaëlis 12 eu muit’o] o muito Michaëlis 13 me] m’én Michaëlis : mi Littera 14 m’] om. Michaëlis 17 m’ora] m’ant’ Michaëlis, Littera 21 aver] veer Michaëlis, Littera 23 poder’i acabar] poderi’acabar Michaëlis, Littera 24 [me] faz] faço Littera
(I) Moitos deducen hoxe, do meu trobar, que non mo fai facer ningunha dona, e ben o poden así pensar. Mais a dona que eu nunca vin mellor falar e a máis fermosa (é a que) a min mo fai facer, abofé.
(II) Mais Deus (a quen se nada pode ocultar) sabe que, aínda que mo fai facer de modo que non o saiban, nin tampouco (ela) ten o poder de o saber, nin eu podo hoxe imaxinar que eu lle puidese dicir o pesar que teño, aínda que moito o quixese facer, (III) porque eu sempre me souben precaver moi ben, grazas a Deus, de facer saber a verdade sobre isto a ningún home ou muller; e que Deus nunca me deixe achar ben se me eu non quixese agora matar antes que (querer) a ela facer máis que isto.
(IV) E vede o que me fai así evitar facerlle (a ela) máis do que isto: porque o fago (así), pódoa ter (por señora) e vivir con ela na terra (onde a podo ver), e isto eu non podería levalo a cabo se non fose por isto que me fai facer.
Esquema métrico: 4 x 10a 10b 10b 10a 10a 10b (= RM 132:4)
Encontros vocálicos: 2 mi-‿o; 6 mi-‿o; 7 sabe‿a; 8 mi-‿o; 9 sá·bian, á‿o; 17 ora‿oj(e)
A forma pora, face a pera, é, en liñas xerais, minoritaria na lingua medieval e, en particular, na poesía profana galego-portuguesa, pois só presenta outras dúas ocorrencias (71.6 e 1517.4); con todo, e fronte a Littera, que recolle mecanicamente a forma manuscrita, o contexto solicita a interpretación que propomos, xa que carece de sentido por assi.
Estes versos lembran outra pasaxe do mesmo trobador (63.12).
A conxunción concesiva macar, de orixe grega, é case exclusiva do rexistro poético, tal como se deduce do seu uso na poesía trobadoresca profana e da súa alta frecuencia nas Cantigas de Santa Maria. A súa aparición noutro tipo de textos é moi escasa (véxase CGPA, s.v. macar). Cfr. nota a 57.6.
Fronte a Michaëlis, a abreviatura sobre <m> debe ser desenvolvida como me, pronome persoal, sen presenza, por tanto, do adverbial én, ao tempo que no v. 14 a lección <demomen> leva consigo a presenza do dativo ético me en crase co omen seguinte.
Como noutros contextos, nos vv. 18 e 20 o pronome ela é forma tónica oblicua en función de complemento indirecto sen preposición, función que na lingua trobadoresca pode ser exercida polas formas pronominais tónicas oblicuas. Cfr., por exemplo, ou por min fazerdes vós ben (18.14); nen quer’eu ela consentir / quanto mal me faz (84.10) etc.
Podería pensarse, como fixeron os anteriores editores, en emendar o verbo aver do manuscrito por veer, tendo en conta a mesma ou similar variación entre códices (véxase nota a 66.31). Con todo, mantemos a lección do manuscrito, pois ten sentido, xa que o trobador, mantendo oculto o seu desexo, pode ter a dona (por señora) e morar na terra dela (o que xa implica que a poida ver).
A grafía <poder hi> de B leva a considerar a presenza do adverbio i en crase coa forma antepretérita podera (con valor de pospretérito).
Resulta certamente estraña a opción editorial de Littera (faço), que complica a interpretación do período.
Anterior
