1083 [= RM 121,6]

Cuidades vós que mi faz a mí Deus

Pero d'Armea

Notas

Texto

• 1-6

  Toda a estrofa foi interpretada como un período interrogativo, modulación que lle acae ben ao período e á continuación da cantiga; non obstante, en Fernández Campo o período é enunciativo.

• 7

  A forma fui, xeral como PI de pretérito de seer (e de ir), é tamén forma de P3: a pesar de que en xeral se estabelece unha oposición P1 / P3, fui (< fŭī) / foi (< fŭĭt), pola acción metafónica de -ī final nalgúns pretéritos fortes (cfr. tamén fiz vs. fez, sive vs. seve, tive vs. teve etc.), foi pode ser tamén resultado de P1, o mesmo que fui aparece esporadicamente como forma de P3 (sen efecto metafónico, por tanto, ou con xeneralización analóxica de unha ou outra persoa).

• 8

  Para alén das múltiplas probas da coexistencia e alternancia de fez ~ fezo, así como da deficiente transmisión, por veces, da forma fezo (véxase nota a 53.16), neste hipométrico verso a recuperación de fezo (que Reali e Fernández Campo non efectuaron) vén solicitada pola paralela construción do v. 15: Deus nen mi-a fez[o] filhar por senhor (v. 8) - e por meu mal mi-a fezo Deus veer (v. 15).

• 9

  De novo Reali e Fernández Campo rexeitan a integración de mui para completar a medida decasilábica do verso: o adverbio mui é un elemento que con certa frecuencia é esquecido no proceso de copia, como mostran algunhas pasaxes en que os testemuños son diverxentes (A vs. BV: 400.13, 421.19; B vs. A: 194.4; BV vs. A: 421.13; B vs. V: 1184.3). Na edición de Littera optouse pola integración da vogal final de ouve, desconsiderando o feito da probábel sinalefa nunha secuencia do tivo ouve el.

• 10-11

  Repárese no violento hipérbato que provoca a ligazón do corpo da estrofa co refrán, pola necesaria rima en -ar do v. 11 co v. 7 (véxase tamén os vv. 16-17):
            ​​​​​​​senon porque ouv’El [mui] gran sabor
  ​​​​​​​          [de] que sofr’eu, con estes meus, pesar,
  ​​​​​​​          olhos, e por mi fazer enten[der
            qual é a mui gran coita de sofrer].

  En calquera caso, nótese como a sintaxe e o sentido esixe a presenza da preposición de, confirmada pola hipometría versal que Fernández Campo desconsiderou; a súa ausencia deixaría sen sentido o período: ‘El tivo moi gran sabor de que eu sofra pesar’.

• 11

  É verdadeiramente infrecuente no Cancioneiro da Biblioteca Nacional a presenza da terminación -us en voces en que é xeral a terminación -os (<Olhus>); na realidade, esta grafía aparece xeralmente en V en formas verbais de P4 e nomes masculinos plurais. A súa esporádica presenza, limitada aos apógrafos italianos, mostra que é produto do desenvolvemento da abreviatura <9> en posición final, abreviatura herdada do latín, onde funcionaba como desinencia de nominativo nos nomes da segunda declinación, rematados en -us.

• 14

  Nótese como en B está ausente o artigo, mentres que en V aparece o erro <s>/<o> (cfr. mao <mao> B, <mas> V en 371.6).

• 16-17

  Tal como acontecía nos vv. 10-11, de novo se percibe un violento hipérbato no deslocamento dos olhos (pertencentes ao refrán, v. 16) con relación aos seus determinantes, no v. 15, pola necesaria rima en -al deste verso co v. 12 e mais tamén como un artificio retórico buscado polo autor, unha especie de tour de force sintáctico que, alén de embelecer a composición, demostra o seu dominio da arte de trobar: 
            e por meu mal mi-a fezo Deus veer
            enton daquestes meus, ca non por al,
            olhos, e por mi fazer enten[der
            qual é a mui gran coita de sofrer].