I. Edicións críticas: Nunes (1972 [1932]: 411-412 [= LPGP 807]); Littera (2016: II, 335).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 230); Braga (1878: 124); Machado & Machado (1956: V, 70).
III. Antoloxías: Landeira Yrago (1975: 111-112); Ferreiro & Martínez Pereiro (1996b: 188).
8 Deus] des V
3 [vós] oid’un] oy[de m’] un Nunes : oí[de-m’]um Littera 13 E] Ay Nunes : Ai Littera
(I) Miña señora fermosa, por Deus e polo amor que vos eu teño, vós escoitade un pouco e direi o motivo polo que vin ante vós: para que teñades dó de min, miña señora fermosa, por Deus!
(II) Se tiverdes dó do meu sufrimento, por Deus, por quen volo roguei, vós, a quen eu sempre desexei desde aquel día en que vos vin, obraredes con xustiza se vos apiadardes do meu mal.
(III) E, miña señora, certamente por vós me ten forzado Amor, e vós, fermosa señora miña, non vos queredes diso apiadar, e a iso se debe o meu malvivir, ai miña señora, abofé.
(IV) Certamente non é para o meu beneficio nin é para o meu proveito vivir así, e a vós, a quen eu vin para o meu mal, terei que desexar por sempre –a vós e á miña morte– moi a meu pesar: certamente, non é para o meu ben.
Esquema métrico: 4 x 8a 8b 8b 8c 8c 8a (= RM 189:35)
Obsérvese o artificio da repetición do verso primeiro e último de cada estrofa (cunha mínima variación e / ai nos vv. 13/18) chamada tradicionalmente cançon redonda, mais que, na realidade, non se corresponde coa técnica provenzal así denominada –utilizada na cantiga 430, de Bonifacio Calvo (véxase Gonçalves 2016 [2001]).
A hipometría do verso foi resolvida en Nunes e Littera coa introdución do complemento indirecto me. Con todo, a presenza sistemática de vós na mesma posición e nos versos simétricos das restantes estrofas (vv. 9, 15, 21) aconsella restauralo neste verso.
A crase da preposición en coa voz anterior (habitualmente coita e dia), rexístrase esporadicamente no corpus; en calquera caso, esta crase ten unha maior presenza no Cancioneiro da Ajuda, que nalgúns casos a presenta fronte ao Cancioneiro da Biblioteca Nacional, que mantén a integridade de en (87.3, 133.15, 279.r1, 306.10) ou que, alternativamente, omite a preposición (70.28, 89.19, 199.14). Véxanse tamén 18.16, 28.14, 43.20, 59.3, 60.7, 83.19, 133.2, 138.7 e 9, 141.9, 154.r1 e r3, 155.7, 263.6, 267.2, 270.19, 282.8, 388.5, 390.2, 395.7, 460.4, 465.10, 804.7, 1080.1, 1145.23 e 1420.11. Cfr. nota a 6.4.
Cousimento ‘discreción, siso’ é voz de orixe provenzal usada con relativa frecuencia, fundamentalmente nas cantigas de amor (36.26, 38.1, 110.4, 116.22, 117.15 e 18, 156.2, 1062.11, 1408.12), xunto cos verbos cousir e cousecer (cfr. Glosario, s.v.), da mesma familia semántica e de amplo uso no corpus trobadoresco. Véxase García-Sabell Tormo (1991: 103-105).
Nunes nivelou absolutamente o verso, mais a existencia de leves variacións no refrán de múltiplas cantigas, así como a variación que se produce naquelas cantigas con repetición de verso inicial e final de estrofa (véxase cantiga 1263) parecen indicar que debe ser respectada tamén a vacilación e / ai neste caso (vv. 13 e 18).
Repárese na formación lexical mal-viver, similar a outras en que interveñen os elementos mal- e ben-, nomeadamente mal-fazer (e ben-fazer) e ben-querer. Véxase Glosario, s.v.
Anterior
