I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 494-495); Cunha (1999 [1945]: 129-130); Monteagudo (1984: 353-354 [= LPGP 719]); Littera (2016: II, 222-223).
II. Outras edicións: Cotarelo Valledor (1934: 208-209), Carter (2007 [1941]: 147-148); Machado & Machado (1960: VII, 44-45); Arbor Aldea (2016b); Rios Milhám (2018b: III, 412).
7 moiro eu] moiro\eu/ A 3 a gradecer] {a} gradeçer A 24 forū A 28 end'é sabedor] ende (a sabor) {sabedor} A
3 devo] dev(o) Michaëlis : dev’ Cunha 4 moiro eu] moir’eu Michaëlis, Cunha, Monteagudo, Littera 6 quen a] que’-na Michaëlis : quẽ-na Cunha 7 moiro eu ben (morrer por tal sennor!)] moir’eu ben-morrer por tal senhor Michaëlis : moyro bem morrer por tal senhor Cunha : moir’eu ben morrer por tal sennor Monteagudo 14 como] com(o) Michaëlis : com’ Cunha 19 non a] no’-na Michaëlis : nõ-na Cunha 26 naceu] nasceu Michaëlis 29 plazera] prazerá Michaëlis
(I) Pois a miña sorte é tal, infeliz de min, que teño que recibir morte por causa dunha muller, moito debo agradecer a Deus e a ela servila, en canto eu estiver vivo, porque morro, e non digo mentira, por tal muller que quen a vexa dirá que morro eu ben –morrer por tal señora!–, (II) porque, xa que eu teño tan gran coita de amor pola que xa non podo vivir moito, está moi ben que saiban, despois de eu morrer, que morro con razón; e moito desexo teño eu disto, mais mal fará quen, despois de eu morrer, vexa a miña señora, pois morrerá como eu morro ou peor, (III) porque non existe no mundo ninguén tan sufridor que a vexa e que poida soportar que ela non lle vaia corresponder; e por iso fará mellor negocio en non a ver, pois de nada lle valerá e por forza morrerá así como eu morro, (como) desexador de ben; (IV) mais eu, que me fago aconsellador doutros, debera para min adoptar tal remedio, mais priváronme del os meus pecados porque vin a mellor muller que naceu nin que existirá e morro por ela! Mais que acontece? Morro moi ben se de tal é coñecedora (1) ela, aínda que sei que sentirá pracer pola miña morte, pois non quixo nin quererá nin quere que eu sexa o seu servidor.
Esquema métrico: 4 x 10a 10b 10b 10a 10c 10c 10a + 10c 10c 10a (= RM 161:69)
Encontros vocálicos: 3 devo‿a; 7 moiro‿eu; 14 como‿eu; 24 -mi-‿o
Esta composición tamén é considerada anónima.
A cantiga non foi editada como ateúda en ningún dos editores anteriores. Sobre o carácter de verdadeira cantiga ateúda atá a fiinda desta composición véxase nota á cantiga 15.
A expresión u mentira non á (‘sen dúbida, certamente’) constitúe unha frase formularia equivalente a u al non á (con diversas variantes) ou ás construídas co verbo jazer (u non jaz al ~ u al non jaz).
A interpretación dos editores anteriores (Michaëlis, Cunha, Monteagudo), coa puntuación que presentan, non ten sentido, xa que a única posibilidade é considerar que morrer por tal sennor! constitúe unha frase parentética, sen que no corpus se rexistren as expresións morrer ben-morrer ou morrer mal-morrer.
Probabelmente a lección <forū> de A deba a vogal final <u> ao desenvolvemento dunha forma <forꝝ> do antígrafo.
Nótese a pregunta retórica Pero que á?, onde aver ten o valor de ‘acontecer, pasar’ (véxase Glosario, s.v. aver), que é respondida polo propio trobador no final da cantiga.
Fronte ao xeral prazer (nome e/ou verbo) este verso rexístrase a variante plazer, sen dúbida minoritaria en relación a prazer (véxanse tamén 7.44, 20.23, 62.3, 102.11, 924.3 e 1624.1, así como a variante de V en 576.2). Esta variante fonética para o tratamento do grupo latino pl- debe ser relacionada coa evolución doutros grupos, como cl- e fl-, que, para alén do resultado [ʧ͡], ofrecen, nalgúns vocábulos, como resultado diverxente, a solución rotatizada cr-, pr- e fr-; neste sentido, convén insistir na frecuencia con que no territorio galego-portugués alternan as solucións cr-/cl-, pr-/pl- e fr-/fl- pola vacilación fonética [ɾ] ~ [l] nestes grupos. Así, a carón do xeral preito, achamos un caso de pleito (434.13) e mais o sistemático planeta (1340.2, 3, 8, 12 e 27; 1451.23); por súa vez, sendo clerigo forma única, existe vacilación entre clerizia (1340.11, 1497.36) e crerezia ~ crerizia (888.43, 917.3); por último, fronte ao maioritario frol e fror, rexístrase tamén flor (113.15, 517.17, 551.16, 585.1 e 4, 864.19, 866.2), para alén do antropónimo Flores (530.9, 772.10).
Anterior
