I. Edicións críticas: Nunes (1973 [1928]: 55); Radulet (1979: 57 [= LPGP 268]); Cohen (2003: 345); Littera (2016: I, 283).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 85); Braga (1878: 43); Machado & Machado (1952: III, 263).
III. Antoloxías: Nunes (1932: 23-24).
1 Estes] EEstes B; aqui] a q̄ B 2 amigo] damigo B 3 per al] popal V 4 creo] (qeo) creo V 5 terrian] Terria B 6 e] de B : (d)e V; ensandeceu] ensēdeceu B 7 dizen] dizer V 8 mí] me V 9 soubessen] soubesem B 10 vissen] uissera B 11 terrian] Derrīa B 13 aqueles] aq̄lls̄ B : aq̄lls V; ja] io B; é] hei B : lhe V 14 mí] moy BV; me] mi V; perdon] pardom B 15 deles] dellas B : dells̄ V; coraçon] coracō B 16 nunca] nūta V; bõa] boa B 17 terrian] Terrīa B : terria V; por] per V
3 per] por Nunes, Radulet, Cohen, Literra 6 e] de[s] Radulet, de Cohen, Littera; min] mi Nunes 8 mal] tal Nunes 9 me eu] m’eu Nunes 12 e] des Radulet, de Cohen, Littera; min] mi Nunes 13 aqueles] aquelles Radulet; que] qu’el Nunes, Radulet 14 as[s]i] asy Radulet; me] mi Nunes; perdon] pardom Radulet, pardon Cohen 15 ũu] un Nunes, Cohen, um Littera 16 per] por Nunes; bõa] boa Radulet 18 e] des Radulet, de Cohen, Littera; min] mi Nunes
(I) Estes que agora están aquí, madre, din que o meu amigo está tolo; non pensedes que o digo por outra cousa, mais creo que, se me visen, non terían por tolo ao meu amigo, madre, e (pensarían) que por min enlouqueceu.
(II) E os que din que perdeu a razón por min, madre, non me falarían mal se soubesen como é; e sei eu outra cousa, despois de que me visen: que nunca por iso terían por tolo ao meu amigo, madre, e (pensarían) que por min enlouqueceu.
(III) E aqueles que din que está louco por culpa miña, así Deus me perdoe, cada un deles no seu pensamento, se me visen, nunca, abofé, terían por tolo ao meu amigo, madre, e (pensarían) que por min enlouqueceu.
Esquema métrico: 10a 9’b 9’b 10a 10C 10C (I [= RM 160:281]) + 10a 10b 10b 10a 10C 10C (II, III [= RM 160:44])
Encontros vocálicos: 1 madre,‿aqui; 9 -me‿eu; 15 u͂͜u
Nótese a leve variación per ~ por de V no refrán da derradeira estrofa. Cfr. nota a 27.4.
Acollemos a lección do Cancioneiro da Vaticana, que presenta riscado o <d> da primitiva (e defectuosa) lección <de>, mantida en B. Este pormenor non debeu ser advertido polos editores posteriores a Nunes, que emendan ou xustifican con dificultade a lección de B.
Non é admisíbel a lectura qu’el (con crase anómala da conxunción) de Nunes e Radulet perante a lección submistrada por B, que xa indica que el non está presente.
Por outra parte, nótese a grafía <ll> en <aquelles> BV, que, alén de se rexistrar en múltiplas ocorrencias de nulho nos apógrafos italianos (especialmente en B) en vez de <lh>, só se acha de forma esporádica como grafía etimolóxica en voces con /l/ procedente, en xeral, da xeminada latina (ali, bailada, castelo, cavalo –e cavaleiro–, esmola, querelar, Varela, vassalo, Vilanansur etc., con especial incidencia en ela, aquela e ele/s), moi esporadicamente na forma do pronome el (e mais do artigo el-) (véxase nota a 637.2), nalgunha asimilación do artigo ou do pronome (véxase notas a 6.32 e 918.11) e, finalmente, en voces co secuencia fonética [ɾl], que é transmitida sistematicamente en BV coa grafía <rll> (véxase nota a 392.9).
A forma gráfica pardon, aparente variante de influencia francesa para o xeral perdon (conservada por Radulet e Cohen) é lección exclusiva (errada, por deficiente desenvolvemento da abreviatura <ꝑ>) do copista a do Cancioneiro da Biblioteca Nacional (véxase Ferrrari 1979: 83-85), pois de case sesenta aparicións de tal forma en B, só dúas delas son doutros copistas (859.6, copista b, 952.9, copista e), constituíndo, por tanto, simples lapsos puntuais que tamén poden aparecer noutros vocábulos. Véxase Ferreiro (2016b).
O indefinido u͂u (e tamén algu͂u e neu͂u) debería, aparentemente, computar como bisilábico, e así acontece con certa frecuencia ao longo do corpus; porén, na maior parte das súas aparicións funciona como unha forma monosilábica, revelando dese xeito que se trata dunha grafía conservadora. Algo similar acontece con bõo ~ boo (véxase nota a 241.10) e, aínda en menor medida, sõo ~ soo (véxase nota a 10.25), que son basicamente voces bisilábicas, aínda que nalgunhas ocasións computan como unisilábicas.
Anterior
