I. Edicións críticas: Nunes (1972 [1932]: 378-379); Rodríguez (1980: 111 [= LPGP 391]); Littera (2016: I, 433-434).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 195-196); Braga (1878: 104); Gassner (1933: 410); Machado & Machado (1953: IV, 328-329); Fernández Pousa (1959: 98).
III. Antoloxías: Arias Freixedo (2003: 431-432); Mongelli (2009: 76).
1 conto] couto B : cont(r)o V 4 mai-los] May hꝯ B : maylus V 6 lhi] elhi B 8 fezer algũa] fez al guna B 12 non] nē V; vos] uos BV 14 perdiçon] perdizon V 15 non é] e non B; assi] assỹ V 17 bõa] boa B 18 Deus] des V 21 outros] outrus V 23 eu] en B 24 -los] lus V
1 Non quer’a Deus] Non quera Deus Rodríguez : Nom que[i]ra Deus Littera 4 fez[er] viver] [ja] fez viver Nunes; El] Ele Littera 11 viver, e máis non] vyv’e [os] mays non Nunes 16 com’oj’eu] com(o) eu Nunes 17 bõa] boa Nunes, Rodríguez, Littera 21 dé] dê Nunes, Littera 22 minguará[n]] minguaran Nunes : minguara[n] Rodríguez
(I) Non quero aceptarlle a Deus a conta dos días que vivo sen a miña señora porque os vivo moi a desgusto; mais os días que El me fixer vivir onde a vexa e lle poida falar, eses lle quero eu aceptar na conta, pois non é vida vivir sen pracer.
(II) E se El me fixer algunha vez vivir con ela canto me prouguese, cónteme El, se quixer, eses días da miña vida que eu con ela viva, e non máis; mais non vos contarei (nada) dos días que pasei con pesar, porque non foi vida, senón que foi perdición, (III) pois non é vida vivir alguén así como hoxe eu vivo onde non está a miña señora, porque é igual á morte, abofé; e se Deus me contar canto vivín, non conte os días que non pasei ben, mais El, que ten poder sobre os días, concédame outros tantos por cantos perdín, (1) pois a El os días nunca lle minguarán e eu serei afortunado, e serán recobrados os días que perdín.
Esquema métrico: 3 x 10a 10b 10b 10a 10c 10c 10a (= RM 161:39) + 10d 10d 10a
Encontros vocálicos: 9 mi‿aprouguer; 16 vivo‿u; 21 -mi‿outros
Esta composición está intimamente ligada no seu contido e no seu desenvolvemento discursivo coa anterior cantiga, tamén de Joan Airas de Santiago (cfr. UC 959).
Por outra banda, esta cantiga, igual que as cantigas 213, 270 ou 926, entre outras, presenta unha ligazón interestrófica coa copulativa e entre as estrofas I e II (e ligazón causal nas estrofas II-III) que facilmente, por medio dunha disposición tipográfica minúscula e unha puntuación máis leviana, se podería interpretar como unha cantiga ateúda atá a fiinda. Véxase nota á cantiga 74.
O suxeito de quer(o) do v. 6 é eu, e pola sintaxe só pode ser eu, de forma que é moi probábel que tamén no v. 1 se trate do mesmo suxeito. Así o interpretou Nunes, e, así construído o período, o verbo querer está empregado en construcións antitéticas: ‘non (lhe) quero receber os días que non vin a miña senhor ... si lle quero aceptar as contas dos días que a vin’. Con non quer’a Deus... cambia o contido de forma interesante: non é que o trobador pida que Deus non lle teña en conta os días que non viu a súa señora, senón que o que está a dicir é que non acepta que Deus inclúa nas contas que bota da súa vida os días que non viu a súa señora.
Rodríguez interpreta diferentemente a secuencia (Non quera Deus...), fixando unha forma quera de futuro de subxuntivo, que foi aceptada en Littera con reconversión en que[i]ra.
Nesta cantiga aparece repetidamente en V a terminación -us en voces en que é xeral a terminación -os (<maylus>, v. 4; <outrus>, v. 21; <lus>, v. 24); na realidade, esta grafía aparece case exclusivamente en formas verbais de P4 e nomes masculinos plurais. A súa esporádica presenza, limitada aos apógrafos italianos, mostra que é produto do desenvolvemento da abreviatura <9> en posición final, abreviatura herdada do latín, onde funcionaba como desinencia de nominativo nos nomes da segunda declinación, rematados en -us.
A presenza da forma gráfica <alguna> en B incide no feito da existencia dalgunhas voces en que aparentemente se mantén o -n- intervocálico (<bona>, <poner>, <(h)una> etc.), feito que demostra que supoñen unha simple representación gráfica da nasalidade fonolóxica da vogal (bõa, põer, ũa...). Sobre estas grafías e as formas do tipo irmana, véxase Ferreiro 2008b).
Neste período percíbese un violento hipérbato, con deslocamento do sintagma de mia vida e anteposición do CD: «El mi conte, se quiser, esses dias de mia vida que eu con ela viver, e máis non».
Por outra parte, a puntuación do v. 12 en Nunes (e Littera) delata que consideran mais como adverbio de cantidade. Eis a edición primeira da estrofa completa do editor portugués:
E, se m’ El fezer algũa sazon
viver com ela quanto mh-aprouguer,
esses dias mi cont’ El, se quiser,
que eu com ela vyv’ e [os] mays non;
de mha vyda mays non vos contarey
dos dias que a meu pesar passey,
ca non foy vyda, mays foy perdiçon.
A utilización da forma disimilada vevi (< vivi), que tamén se rexistra en 902.6, 966.5 e 1060.6, é mostra dunha tendencia moi limitada á disimilación de formas do tipo dizia > dezia ou vivia > vevia (véxase nota a 888.50). En calquera caso, non achamos atestacións de vevi na produción prosística medieval.
Anterior
