Após o derradeiro verso da estrofa I aparece copiado o segmento <Vel falasse comigo> B, <uel falasse comigo> V.
I. Edicións críticas: Nunes (1973 [1928]: 244 [= LPGP 890]); Cohen (2003: 330); Arias Freixedo (2010: XXII); Littera (2016: II, 450-451).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 187-188); Braga (1878: 98-99); Machado & Machado (1953: IV, 294).
III. Antoloxías: Ferreiro & Martínez Pereiro (1996a: 226).
1 Ay madre que < >ey B : Ay madre que muy V 2 o meu] quier B 3 u] om. V; comigo] eo migo B 4 fale] fals B 5 nen un] neu hun B 9 én] eu V; avedes] quedes V 10 i] pi B 14 per] ꝓ V
1 mui[to err]ei] queixum’ei Nunes : mui<t’eu err>ei Cohen 2 vi o] veo Nunes 5 nen un] nẽum Littera 5-6 ca non ei nen un poder / de o por amig’aver] ca non ei nen hun poder / de o por amig’aver, / vel falasse comigo Nunes 11 nen un] nẽum Littera 11-12 Véxanse vv. 5-6 15 saí de mandado] assi ei demandado Nunes 17 nen un] nẽum Littera 17-18 Véxanse vv. 5-6
(I) –Ai madre, canto errei, porque non vin o meu amigo onde el puidese falar comigo! E, aínda que lle fale, ben sei que non teño ningún poder de o ter por amigo.
(II) –Non deixedes por min, filla, de falarlle, se iso é o que vos prace.
–Ai, madre! Non teño proveito con iso, pois non teño ningún poder de o ter por amigo.
(III) –Filla, para lle facer perder a saña falaredes (con el) co meu consentimento.
–Xa que o desobedecín, que proveito hai, madre, en lle falar, pois non teño ningún poder de o ter por amigo?
Esquema métrico: 3 x 8a 7’b 7’b 8a 7C 7C
Para alén da proposta de Nunes, afastada do lacunoso texto de BV, coidamos que a opción máis económica de restauración do texto ausente é a que presentamos, aínda que a proposta de Cohen é tamén perfectamente adecuada.
Nótese como Nunes acrecenta un terceiro verso ao refrán (xa en Braga), que repetiría literalmente o v. 3 da estrofa. Embora se puidese procurar sentido a ese hipotético terceiro verso do refrán, existen argumentos, nomeadamente métricos e semánticos, para considerarmos que se debe a un erro de copia, e que, por tanto, se debe editar un refrán de dous versos, tal e como Cohen estabelece na súa edición.
Así, o esquema abbaCC resultante é o máis frecuente na obra de Roi Fernandiz, e tamén no conxunto da escola galego-portuguesa. Contrariamente, o hipotético terceiro verso do refrán introduciría graves discordancias métricas nas rimas das estrofas II-III: introduciría unha nova rima D nestas estrofas, feito que significaría un cambio de esquema estrófico verbo da estrofa I. Finalmente, resultaría tamén anómala a repetición literal dos vv. 3 e 7, exclusiva na estrofa I e ausente nas estrofas II-III, onde non encaixa sintáctica nin semanticamente.
O texto de Nunes, que inclúe este verso no parlamento da nai, suxire que talvez o ilustre editor portugués non captou a expresión sair de mandado ‘desobedecer’, que se rexistra en oito composicións (véxase Glosario, s.v. sair).
Anterior
