a

Glosario

Voces do A
[últ. rev.: 30/06/2022]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
ao ~ ou2 contr. da prep. a co art. o1 'ao'. Cf. à
42.9 Eu, que non ei u lh’ir que a tornar / non aja a el e ao seu poder, / nunca del pudi nen un ben aver||59.12 E, mao meu pec[a]do, non / foi nunca soo én pensar / que s’ela quisesse pagar / de saber eu qual ben Amor / a[o] seu preso faz prender / quando se dele sol doer||109.4 Mais est’, ao meu grado, / mui ben sera jurado, / senhor||134.18 enton cuid’eu, enquant’eu vivo for, / que nunca venn’ao vosso poder||273.16 A mia ventura quer’eu mui gran mal, / e quero mal ao meu coraçon||289.8 Porque sei eu que faz el outrossi / aos outros que en seu poder ten / com’a mí faz||336.8 ca vej’eu ir melhor ao mentireiro / ca o que diz verdade ao seu amigo||336.9 ca vej’eu ir melhor ao mentireiro / ca o que diz verdade ao seu amigo||336.19 mentirei ao amigo e ao senhor||336.19 mentirei ao amigo e ao senhor||358.5 ca non sei oj’eu quen s’aventurasse / ao que m’eu non ous’aventurar||439.5  ao demo comend’Amor / e min se d’amar ei sabor!||455.1 Med’ei ao pertigueiro que ten Deça||456.8 ao colo o atou / en tal que o non aolhasse / quen no visse e o catasse||478.39 e quero-m’oimais guardar / do alacra e tornar / ao que me foi primeiro||480.2 Ansur Moniz, muit’ouve gran pesar / quando vos vi deitar aos porteiros / vilanamente d’antr’os escudeiros||484.29 E ao demo vou acomendar / prez deste mundo e armas e lidar||489.29 sairon aos mesquinhos, / fezeron todo o peor||489.34 ao son do atambor / os deitavan dos arções / ant’os pees de seu senhor||491.1 Ao daian de Calez eu achei / livros que lhi levavan da Beger||506.20 e que me grado non dades / como dan outras aos seus, / mia senhor||561.19 rog’eu mui de coraçon / que El m’ajude a tan forte / coita, ... / e ao gran mal sobejo / con que m’oj’eu morrer vejo||564.4 Vi oj’eu cantar d’amor / en un fremoso virgeu / ũa fremosa pastor, / que ao parecer seu / ja máis nunca lhi par vi||570.7 mais certo seed’, amigo, / que non fui o vosso pesar / que s’ao meu podess’iguar||578.15 ca mi non tolh’a mí ren nen mi dá / de s’enfinger de mí mui sen razon / ao que eu nunca fiz se mal non||675.2 – Que me mandades, ai madre, fazer / ao que sei que nunca ben querer / soub’outra ren?||725.3 Amiga, por Deus vos venh’ora rogar / que mi non querades fazer perdoar / ao meu amigo, que mi fez pesar||731.18 Pois vos eu faço tan grand’amor / que non quero ao meu catar, / quero-vos ante muito rogar, / meu amigo, por Nostro Senhor||813.12 Briosas van no navio / pera chegar ao ferido.||813.17 Briosas van enno barco / pera chegar ao fossado||813.21 Pera chegar ao ferid[o] / e servir mí, corpo velido||813.26 Pera chegar ao fossado / e servir mí, corpo loado||968.24 Se mi justiça non val / ante rei tan justiceiro, / ir-m’-ei ao de Portugal||1015.10 E o que diz que é mui sabedor / d’agoir’e d’aves, quand’a[l]gur quer i[r], / quer corvo seestro sempr’ao partir||1015.14 e por én dig’eu a Nostro Senhor / que El[e] me dé, ... / capon cevado pera meu jantar / e dé o corvo ao agoirador||1040.2 Que mui de grad’eu faria / prazer ao meu amigo, / amiga, ben vo-lo digo||1110.2 Os que non aman nen saben d’amor / fazen perder aos que amor an||1117.8 Mais de pran non lhe-lo poss’eu creer / aos que dizen que tan pouc’á i / que m’eu, d’u ést’a mia senhor, parti||1141.14 Que leda que eu seria se veess’el falar migo, / e, ao partir da fala, diria-lh’eu||1144.2 que non faledes ao voss’amigo / sen mí, ai filha fremosa!||1246.10 e, se vos én pesar, / que non façades ao voss’assi||1247.2 Amigo, vós non queredes catar / a nulha ren se ao vosso non||1261.3 mais oj’ao entrar, / ..., / se vos eu vira, non mi venha ben / nunca de Deus||1326.9 ca sempre contan por ensibidade / ao pastor preçar-se de gran sén / nen gran saber||1344.15 ao demo encomendo / que o aja en sa comenda||1355.5 que ja lh’ogano rengeu ant’el-rei /  ao zevron e pois ante sa esposa||1356.4 e ao zevron renge-lh’a sela||1356.6 e ao zevron rengi-lh’a sela||1357.16 e di / que faça i cobras por mí / ao que a dona matou||1360.23 en dia de sa voda, / ao lançar do touço, / da sela rengelhosa / feriu de cu’a bouço||1361.8 Non lhis guarira per ren / a[o] torto que lhis ten||1362.14 Val-mi Santa Maria, / pois a sela non ouço, / a que renger soia / ao lançar do touço||1364.1 Ao lançar do pao, / ... / deu do cuu mao / e quebrou-lh’a sela||1364.7 Ao lançar do touço, / ... / deu do cu’a bouço / e quebrou-lh’a sela||1366.13 Non neg’eu que tregoa de’i / ao brial, á sazon i, / e aa rengelhosa||1366.23 Dei eu ao infançon / e a seu brial [enton] / tregoa||1366.26 Dei eu ao infançon / e a seu brial [enton] / tregoa, ca mi-a pedia, / e ao outro zevron / a que reng’o selegon||1366.34 Ao infançon vilan, / afamado come can, / e a[a] canterlada / e o seu brial d’alvan / tregoa lhi dei eu de pran||1383.2 Lopo jograr, es garganton / e sees trist’ao comer||1398.7 mais resurgiu depois, ao tercer dia||1403.6 e un caralho grande que comprou / oonte ao serão o esfolou||1412.13 ca el, se fosse ça[n]con, / non fora ao vergalhon / roxo do meu seendeiro||1415.28 ca ja d’amor e de prazer / non podestes vós máis fazer / ao comendador enton||1422.14 vimos ao vosso mouro filhar / a vossa molher||1443.2 Pedr’Amigo duas sobervias faz / ao trobar e queixa-se muit’én / o trobar||1464.2 pero non vẽo ao maio / por non chegar endoado, / demos-lhi nós ũa maia das que fezemos no maio||1472.20 mais, ao [fiir], / todos morrerán en vosso poder||1473.9 e tornad’aqui ao meio dia||1487.5 e, indo da cas[a] ao celeiro, / ouv’ũu corvo viaraz e faceiro||1497.14 dade o castelo ao conde, pois vo-lo manda o Papa||1497.18 ben esmolou en sa vida quen deu Santaren ao conde||1497.23 [E] ofereceu Trancos’ao conde Roi Bezerro||1497.31 E, quando o conde ao castelo chegou de Celorico, / Pachec’enton o cuitelo tirou||1498.6 porque non ven ao reino el-rei, / non vee cousa ond’aja sabor||1504.8 e, se non, dou-m’ao demo por vassalo||1532.24 devia-m’a matar / ant’ou seer ao dem’encomendado||1540.16 non vos cerran a porta assi / com’ao que ora chegou||1544.3 Non é Amor en cas de rei, / ca o non pod’om’i achar / aa cea nen ao jantar||1545.4 e diz-mi ao que ei dizer: / ... ||1565.4 Quen a veer quiser ao serão, / Maria Perez, lev’alg’en sa mão||1585.5 e disse-mi agora un cavaleiro / que o leixara eire, ao serão, / seer ant’a sa porta guarid’e são||1588.24 E u a poderá ome achar / senon quando se quiser levantar, / ou ao serão ou aa madrugada?||1610.5 e do lũes ao martes / foi comendador d’Ocres||1612.19 quen ao meu cuu posesse orelhas / e lhi ben tingesse as sobrancelhas, / de parescer non vos devera nada||1614.10 Escaralhado nunca eu diria, / mais que trage ante caralho ou veite, / ao que tantas molheres de leite / ten||1629.11 tapo-t’ao primeiro sono / da mia pissa o teu cono||1640.7 Eno inverno sabedes prender / logar cabo do fogo ao comer||1666.1 Aos mouros que aqui son / Don Alvaro ren non lhis dá||1666.9 Mais, se lha deren, log’enton / aos cães a deitará||1669.10 ca non dórmio de noite con pavor, / ca me trebelha sempre ao lũar||1673.17 e, ante que chegu’ao mar, / tornar-me poss||1675.26 ei ferivelha sempr’ao sair||1682.9 El candeas e vinho / pediu ao serão
1348.24 e onde sal i s’ar torn’a jazer / ou jantar ou, se non, aa cẽa||1454.3 A donzela de Bizcaia / ainda mi a preito saia / de noite ou lũar!

viir aos preitos 'chegar a acordo, pactar, resultar ben'. Cf. viir a preito
1484.1 U con Don Beeito aos preitos veeron, / cuspiron as donas e assi disseron: / ...

ao meu pesar loc. adv. mod. 'contra a miña vontade'. Cf. a + pos. + pesar, a meu pesar
1207.12 Que fezestes ao meu pesar?!

ao meu cuidar 'na miña opinión'. Cf. a + pos. + cuidar, en meu cuidar
435.16-17 máis val / de me guarirdes de mort’, ao meu / cuidar