I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 319-320 [= LPGP 541]); Correia (2001: 239); Littera (2016: I, 596).
II. Outras edicións: Carter (2007 [1941]: 95-96); Marques Braga (1945: 299-300); Machado & Machado (1960: VII, 18-19); Arbor Aldea (2016b); Rios Milhám (2018a: II, 267).
III. Antoloxías: Nemésio (1961 [1949]: 87-88); Torres (1977: 174); Mongelli & Maleval & Vieira (1995: 150).
3 fazer] ora fazer A 4 vos] uos A 6 mí] mi(n) A 8] Santa] sancta A 15 cativ’eu] catiuueu A
2 d’a] da Michaëlis 4 direi-vos] direi vos Michaëlis 5 quisesse, dize-lo assi] quisesse dize-lo: assi Michaëlis, Correia, Littera 6 mí] min Michaëlis 8 Santa] sancta Michaëlis 9 dé] dê Michaëlis, Littera 19 est’eu] eu est’ Littera 20 mas] Mais Michaëlis 22 par] por Michaëlis; mẽor] meor Littera
(I) Meus amigos, como me agradaría dicir a moi gran coita en que vivo nun cantar que querería facer! Porén, direivos como querería: se Deus quixese, (eu querería) dicilo de maneira que todos tivesen dó de min e non soubesen por quen cantaba.
(II) E por isto rogo a Santa María que me axude nisto e que me dea poder para que eu torne a vivir na terra onde vin a miña señora en tan aciago día, sen contar as outras coitas que despois sufrín, porque non viviría nada do que vivín senón pensando en como tornaría alí.
(III) Mais, infeliz, que quería eu mellor que poder vivir na terra onde eu pensase poder vela de cada mil días unha vez nun día? Xa tiven isto, e perdino por culpa miña, mais en tan aciago día non perdín antes os ollos e cantas outras cousas tiña no mundo, (1) porque, por Deus, menor perda me causaría.
Esquema métrico: 3 x 10’a 10b 10b 10’a 10c 10c 10’a + 10’a (= RM 161:154)
Non parece axeitada a representación gráfica da de Michaëlis para o encontro entre a preposición de e o artigo do sintagma que constitúe o CD pola deslocación sintáctica de elementos («que sabor averia / de dizer a mui gran coita’n que vivo») que aconsella unha grafía d’a.
Por outra parte, neste verso comparece a preposición en nunha crase coa voz anterior (habitualmente coita e dia), tal como se rexistra esporadicamente no corpus; en calquera caso, esta crase ten unha maior presenza no Cancioneiro da Ajuda, que nalgúns casos a presenta fronte a B, que mantén a integridade de en (87.3, 133.15, 279.r1, 306.10) ou que, alternativamente, omite a preposición (70.28, 89.19, 199.14). Véxanse tamén 28.14, 43.20, 59.3, 60.7, 83.19, 133.2, 138.7 e 9, 141.9, 154.r1 e r3, 155.7, 263.6, 267.2, 270.19, 282.8, 388.5, 390.2, 395.7, 460.4, 465.10, 804.7, 1062.10, 1080.1, 1145.23 e 1420.11. Cfr. nota a 6.4.
A locución conxuntiva e pero, de valor concesivo (‘aínda que’), é de uso regular ao longo de corpus –cómpre sinalar, non obstante, que en bastantes ocasións é posíbel optar entre e pero ou a secuencia de copulativa + adversativa (e, pero).
Nótese a puntuación diverxente nas outras edicións da cantiga, que organizan o discurso de modo diferente. Eis a versión michaëliana1 :
e pero direi vos, como querria,
se Deus quisesse, dizê’-lo: assi
que ouvessen todos doo de min...
E nótese que aínda teriamos outra posibilidade de segmentación do discurso a través da puntuación:
e pero direi-vos como querria,
se Deus quisesse: dize-lo assi
que ouvessen todos doo de min...
A forma <sancta> constitúe un latinismo gráfico similar a outros do tipo <et> e, <monstrar> mostrar etc. Cfr. nota a 65.7.
Non segmentamos a preposicón a na perífrase verbal tornar + infinitivo (cf. per que eu torne na terr’a viver) polo feito de a ausencia da preposición ser maioritaria nesta perífrase no corpus trobadoresco profano.
O segundo a é a preposición de enlace na perífrase cuidar + a + poder (véxase nota a 74.17). Isto é: ‘u eu a cuidass(e) a poder veer’.
A combinación do indefinido al co relativo quanto, tanto en al quanto (784.18), como en quanto ... al (227.6) e, sobre todo, quant’al (89.24, 134.13, 215.7 e 9, 267.21, 416.20, 447.5, 1045.20, 1195.16 e 1327.16) constitúe unha locución indefinida relativa co significado de ‘todo aquilo que, todo canto’.
Velaí Correia: E pero direi-vos como querria, / se Deus quisesse dize-lo: assi / que ouvessen todos doo de mi...
Anterior
