I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 321-322 [= LPGP 545]); Correia (2001: 253); Littera (2016: I, 596-597).
II. Outras edicións: Carter (2007 [1941]: 96); Marques Braga (1945: 301-302); Machado & Machado (1960: VII, 19-20); Arbo Aldea (2016b); Rios Milhám (2018a: II, 268).
III. Antoloxías: Vasconcellos (1959: 23-24); Alvar & Beltrán (1989: 301); Mongelli & Maleval & Vieira (1995: 151).
2 ousasse] oussasse A 3 ous’én] oussen A 16 guardar-m’-ia] gʷrdar mīa A 17 vos] uus A
4-5 de mui bom grado [me] querria ir / a um logar e nunca m’end’ar viir Littera; viir] vĩir Michaëlis 9-10 Véxanse vv. 4-5 13 entendo] entend(o) Michaëlis 14-15 Véxanse vv. 4-5 16 non] nam Littera; mas] mais Michaëlis 18 vos] vus Michaëlis 19-20 Véxanse vv. 4-5
(I) Aínda que eu teño amigos, non teño ningún amigo con quen me atrevese a falar da coita que sufro, nin tampouco teño a quen me atreva a lle dicir máis sobre isto, e digo: de moi bo grado querería ir a un lugar e nunca me vir de alí.
(II) Eu vin coitados vivir, mais nunca tan coitado viviu ninguén como hoxe eu vivo, nin ninguén o viu, desde que fun a onde fun; e velaquí tendes a información: de moi bo grado querería ir a un lugar e nunca me vir de alí.
(III) A coita que eu sufro non coñezo quen tal sufra, porque me fai prexudicar sempre os meus intereses; todo isto eu entendo, e quen máis quixer entenda: de moi bo grado querería ir a un lugar e nunca me vir de alí.
(IV) Non me protexo de nada, mais protexeríame de sufrir a gran coita que sufrín desde o día en que vin o que vin, e máis diso non vos diría: de moi bo grado querería ir a un lugar e nunca me vir de alí.
Esquema métrico: 4 x 13’a 13’a 13’a 13B 7B (= RM 16:7)
Encontros vocálicos: 13 entendo,‿e
No Cancioneiro da Ajuda detéctanse algúns casos de confusión de sibilantes, probabelmente un fenómeno gráfico sen transcendencia fonolóxica. Igual que <oussasse> (v. 2) e <ouss(e)> (v. 3), véxanse outras formas como <dessamar> desamar (66.21),<dessamparado> desamparado (317.21), <oussasse> ousasse (275.4, 308.11, 313.8 e 346.3 <oussase>), ou as repetidas <guissa> guisa e <guissada> guisada (72.27, 137.32, 140.1, 2 e 5, 146.19, 147.3, 150.4, 259.18, 409.8, 692.7), <pessar> pesar (90.21, 214.21, 395.9, 439.4 e 10, 441.6, 12 e 18), <quissesse> quisesse (199.27, 407.10), <quisso> quiso (407.11) e <quisser> quiser (71.18, 692.13). Véxanse tamén notas a 69.7, 80.10, 88.15 e 89.2.
A tentativa de regularización métrica dos dous versos do refrán por parte de Littera foi feita contra a lección de A, con deslocamento vocabular e anulando o refrán anisométrico.
Este refrán é citado case literalmente por Afonso X (nótese tamén o xogo co adverbio logo –do lat. loco–, homónimo de logo –do lat. locum–, sinónimo de logar):
«De mui bon grado queria ir
logo e nunca [m’end’ar] vïir» (465.6-7).
Aque é un adverbio presentativo (‘eis, velaí’) de uso limitado no corpus profano: 52.24, 244.5, 246.6, 553.4, 857.1, 1641.18. Debe ser forma oxítona, pois nas Cantigas de Santa Maria aparece en rima aguda (con fe, é, sé e pé):
... E en pe
sse levou e diss’: «Aque
m’estou tod’aprestidado
De log’ir» (CSM 135.109).E diz un a outr’: «Aque o
angeo que ven do ceo,
que alça aquele veo
e faz no aire parar» (CSM 405.36).
Dun modo diferente a como acontece noutros contextos en que mais e pero funcionan como conxuncións independentes do punto de vista sintáctico (véxase 76.10, 301.16, 692.10, 728.16, 953.4, 1146.9), mais pero (mas pero en 268.16) constitúe unha locución conxuntiva equivalente a ‘a pesar de, non obstante, porén’.